Ekologiya va gigiyena modulidan o’quv uslubiy majmua

og‘irligini aniqlash.
Tana vazni organizm a’zo va to‘qimalarining jumladan, suyak-
mushaklar, yog‘ to‘qimalari hamda ichki a’zolar rivojalanishiga bog‘liq. 
Tana vaznini aniqlashda tibbiy tarozilardan foydalinladi. Kichik yoshdagi bolalar maxsus 
tarozilarda tortiladi. Tarozida ishlashdan oldin maxsus tarozilarda tortiladi. Tarozida ishlashdan 
oldin uning qanchalik to‘g‘ri ekanligini aniqlash uchun maxsus o‘lchov toshlari bilan tekislab olish 
tavsiya etiladi 
a) o‘pkaning hayotiy sig‘imini aniqlash orqali uni qancha miqdorda havoni qabul qila olishi 
hamda nafas nafas olishda ishtirok etadigan mushaklarning rivojlanganligini bilish mumkin. 
O‘pkaning hayotiy sig‘imi kattalarda suvli, kichik bolalarda esa havoli siprosetrlarda 
aniklanadi. 
b) qo‘l mushaklarining kuchini aniqlash. Bu ko‘rsatkich qo‘l mushaklarining 
rivojlaniganidan dalolat beradi. Ko‘rsatkichlar qo‘l dinamometrii yordamida aniqlanadi. Tekshirish 
uchun tekshiriluvchi tomonidan dinamometr to‘la panja bilan ushlanadi, qo‘l gorizontal holatda 
olingan yoki yonga uzatilgan holda qattiq qisiladi, qushimcha harakatga ruxsat etilmaydi. 
Tekshirish alohida chap va o‘ng qo‘llarda o‘tkaziladi. 
v) bel mushaklarining kuchini aniqlash. Buning uchun bel dinomometrini oyoq bilan bosib 
turgan holda ustki qismidan qo‘l bilan tortiladi. Bunda dinamometrning ushlaydigan qismi tizza 
balandligida bo‘lishi kerak. Bo‘yga to‘g‘irlash uchun asbobga mo‘ljallangan zanjirlardan 
foydalanish mumkin. 
Tayanch va harakat apparatlarining holati. 
Suyakning rivojlanishi uning ko‘rinishiga qarab 3 xil 
baholanadi. 1-ingichka yoki «tor» suyak, bunday 
bolalarda ko‘krak qafasi va elkasi tor, barmoqlari va 
tovoni kichkina bo‘ladi, 3 keng yoki qo‘pol ko‘rinishli, 
bunday bolalarning elkasi keng, barmoqlari va tovoni 
katta; 2-1 va 3-ning o‘rtacha ko‘rinishi darajasida. 
Bundan tashqari, bola umurtqa pog‘onasining 
qayishqoqlik davrida tepalikdan qattiq joyga tik yiqilsa-
kifoz, ko‘krak qismidagi fiziologik egilmaning orqaga 
qarab jadal egilishi yoki bel qismidagi egilmaning oldinga 
qarab egilishi-lordoz shaklida o‘zgarishi mumkin. Bunday 
o‘zgarishlar bola o‘sishi va rivojlanishiga ta’sir qiladigan 
eng salbiy omillardan hisoblanadi.