Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта махсус таълим вазирлиги Андижон Давлат Университети

oila – jamiyat a`zolarini takror ishlab 
chiqarish funktsiyasini bajaruvchi institutlar hisoblanadi.
Bu masalalarni biz 
A.Millerning kontseptsiyalarida ham ko’rishimiz mumkin 
(1914-1973). O’z davrida M.Veber ham sotsial institutlar va ularning
funktsiyalari 
haqida alohida to’xtalib o’tgan. O.Kont o’z sotsiologik nazariyalarida oilani 
jamiyatning birlamchi asosi sifatida qarab chiqadi va uning kelib chiqishini insoniy 
munosabatlardagi tabiiy holat deb izohlaydi. 
O.Kontning fikricha, oilada ijtimoiy munosabatlarning barcha ko’rinishlari o’z 
aksini topadi, ya`ni 
notenglik
(avlodlar va jinslar o’rtasida), 
tobelik
(oila a`zolari 
o’rtasidagi, oila boshlig’i, kattalar) va hokazo. SHunga ko’ra oila bir kichik davlat 
bo’lib, u davlatning shakllanish asosi, uning modeli, oila sotsial funktsiyalari esa - 
jamiyat funktsiyalarini aks ettiradi. P.Sorokin o’zining sotsiologik tadqiqotlarida oilaviy 
kelishmovchiliklar, ularning sabablari va oqibatlari haqida keng to’xtalib o’tgan
27
.
L.Prizberg o’zining Sotsial konfliktlar (1982 y.) asarida oilaviy kelishmovchiliklar 
va ularning oqibati, jamiyat taraqqiyotiga ta`siri haqida ma`lumotlar keltirib, ularning 
oldini olish va oqibatlariga qarshi kurashish jamiyat oldiga qo’yiladigan muhim 
vazifalardan biri ekanligini ta`kidlagan. 
Oilaning sotsial mohiyati hamda uning axlo
q
iy va huquqiy asoslari 
Mamlakatimiz
Konstitutsiyasida oilaning ijtimoiy maqomi aniq belgilab
qo`yilgani,shu asosda Oila, Fuqarolik, Uy-joy kodekslari va boshqa zaruriy qonun
xujjatlari qabul qilinib, bu borada tegishli huquqiy poydevorlar yaratilmoqda.
28
 
27
Sorokin P. Inson. Sivilizatsiya. М., 1992, 272–273-bеtlar. 
28
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. T.: « O’zbekiston », 2012, 57 б.

---

79