Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта махсус таълим вазирлиги Андижон Давлат Университети

Tadqiqot maqsadi: 
Muammo qo‘yilgandan so‘ng tadqiqot maqsad va vazifalarni aniqlab olish 
lozim.Maqsad-bu ongda oldindan payqalgan tadqiqot natijasidir.U muammoni 
o‘rganish darajasi, ijtimoiy buyurtma, tadqiqot manfaatlariga bog‘liq bo‘ladi. Ob'ekt 
rivojlanishining turlari, o‘zgaruvchanligi va tendensiyalari empirik tadqiqotni umumiy 
maqsadi hisoblanadi.Bu faktlar turli maqsadlarda qo‘llanilishi mumkin: 
a) nazariya tarkib topishi va rivojlanishi uchun nazariy xulosalar olishga, masalan, 
nizoning turlarini o‘rganish nizo nazariyasini rivojlanishiga olib keladi; 
b) turli sohalarni o‘rganish metodlarining effektivligi va uni bilish imkoniyati 
haqidagi xulosalarni olishda, masalan, kontent-analiz, so‘roq imkoniyatlari; 
v) ishlab chiqarish, huquqi, siyosiy yoki madaniy faoliyatini rivojlantirish uchun 
amaliy maslahatlar ishlab chiqish uchun olinadigan xulosalar; 
g) kam o‘rganilgan soha bo‘yicha informatsiya to‘plash uchun. 
Bundan tashqari boshqa maqsadlar qo‘yilishi ham mumkin. Demak, empirik 
sotsiologik tadqiqot maqsadi nazariy, metodtk, amaliy, informatsion bo‘lishi mumkin. 
Maqsad tadqiqot jarayonini tashkil qiladi va e'tiborni qaratishga yordam beradi. 
Maqsadni ifodalash muammoga va ijtimoiy manfaatlarga bog‘liq.Tadqiqotda turli 
xil maqsadlar ko‘zlangan bo‘lsada, ammo bir markaziy maqsad bo‘lishi shart. 
Masalan, talabalarni dinga munosabati muammosi tadqiqot qilinganda maqsad 
quyidagicha ifodalangan: ongning qadriyatlari tuzilmasida dinning o‘rni va studentlar 
tuzilmasida dinning o‘rni va studentlar xulq-atvorida uning ahamiyatini aniqlash.
 
 

---

173 
Tadqiqot vazifalari:
Maqsad ma'lum bir vazifalarni yechish natijasida amalga oshadi. Agar maqsad 
tadqiqot nima uchun o‘tkaziladi degan savolga javob bersa, vazifa tadqiqotlarni qanday 
o‘tkazish, qo‘yilgan maqsadga qanday erishishni, nimadan boshlash kerak, qanday 
nazariy, metodologik va metodik xarakterga ega bo‘lgan masalalarni yechish zarur 
degan savolga javob beradi. 
Maqsad bir qancha vazifalarga bo‘linadi. Yuqorida aytilgan tadqiqotlarda vazifalar 
quydagicha ifodalangan: 
-dindorlik va uning komponentlariga tushuncha berish; 
-studentlar dindorligining nazariy tipologiyasini berish; 
-dindorlikni empirik referentlarini ishlab chiqish va boshqalar. 
Asosiy va asosiy emas vazifalarni ajratish kerak. Bu vaqtni to‘g‘ri taqsimlash, 
tadqiqotda e'tiborni eng muhim vazifalarga qaratishga yordam beradi.Tadqiqotni 
keyingi bosqichlari, qo‘yilgan vazifalarni yechishdan iborat.