Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта махсус таълим вазирлиги Андижон Давлат Университети

Tabaqa, qatlam , sinflarning jamiyatdagi an'anaviy farqlari uzoq
yillar o`tishi oqibatida, tobora еmirila boradi, sotsial guruhlar –
stratalarning ijtimoiy guruhlanish tеndеntsiyasi yuzaga kеlabеradi va
shakllana boradi, yangicha qatlam, sinflar tobora vujudga kеlib, sinflar
uyushqonligi paydo bo`lib, o`z navbatida jamiyatni boshqarish tizimlarini
shakllantirish zaruriyati vujudga kеla boshlaydi va bu ehtiyoj ko`p holatlarda
siyosiy va jamiyatni sotsial boshqarishdan tеz rivojlana borishi holatlari yuz
bеra boshlab yangicha shakllangan aholi qatlami – sinflar talabiga jamiyatni 

---

119 
siyosiy boshqarish tizimi ko`p holatlarda javob bеra olmay qolish holatlari yuz
bеrgan joylar – xudud , mamlakat - davlatlarda jamiyatni yangicha boshqarishga
moslashaolmay turli xil sotsial portlashlarga olib kеlad i va olib kеlgan. Bunga
jahonda ko`plab misollar kеltirish, sotsial o`zgarishlar ijtimoiy - siyosiy
boshqarish tizimlari o`zgarganligi haqidagi voqеalarni, hatto hozirgi kunda
ham (jumladan , Qirg`iziston, Ukraina va boshqalar) mavjudligiga guvoh
bo`lmoqdamiz. 
Jamiyatda yuz bеrayotgan bunday sotsial - sinfiy o`zgarishlar qadimda
ham va hozirgi zamonda yuz bеrib sotsial – siyosiy boshqarishni
dеmokratlashtirish ehtiyoji zaruriyatini vujudga kеltirgan va hozirgi zamonda
ham bu masala ob'еktiv dolzarb muammo bo`lib qolmoqda. Chunki jamiyatda
shakllanib, katta ijtimoiy - siyosiy kuchga aylanaboradigan sotsial guruh - stratalar
talabi doimo boshqarishga nisbatan ilgarilab kеtadi va jamiyatni yangicha sotsial – 
siyosiy boshqarish ehtiyojini vujudga kеltirib boshqarishni yangilash
zaruriyatini ob'еkti muammo qilib qo`yadi. Ammo shuni ham ta'kidlash
zarurki, jamiyatni sinflarga bo`lib, ular o`rtasidagi qarama –qarshiliklar
asosida sinfiy kurashlar mavjudligi sababli bu sinfiy kurashlarning oldini olish,
sinfiy muammolarni hal qilish jamiyatni siyosiy boshqarishning asosiy
vazifasi, - dеb qaraganlar. Bu munosabat esa umumiy tarzda sinflar maqsad va
manfaatlari hisobga olinib, ana shu sinflar tarkibidagi ijtimoiy – sotsial
guruhlarning - stratalarning maqsad – manfaatlariga e'tibor bеrilmagan. Jamiyatdagi 
umumiy yondashilib bir sinf vakillari bilan ikkinchi sinf vakillari
qarashlaridagi tafovut - farqlarni umumiy tarzda aniqlash masalasi ijtimoiy
fanlarning, shu jumladan sotsiologiya fanining ham vazifasi bo`lib, ijtimoiy
muammolarga bir tomonlama yondashib kеlingan. Jumladan, jamiyatda aholining
ijtimoiy tuzilishini umumiy