Xirurgik kasalliklar

Maxsus tekshirish usullari.
To’liq klinik diagnoz (tashxis) qo’yish, 
gemodinamika holatini aniqlash, yurak miokardi qisqarishi faoliyatini izdan 
chiqish (buzilish) darajasini aniqlash uchun, odatda quyidagi tekshiruv usullari 
qo’llaniladi: 
I. Noinvaziv tekshiruv usullari: exokardiografiya, rentgenografiya, 
kompyuter tomografiya (KT), magnit-rezonansli tomografiya (MRT). 
Ultratovush tekshiruv yordamida (exokardiografiya) yurak to’sig’i, yurak 
klapanlari nuqsonlarini diagnostika qilish, miokard qisqarish funktsiyasi 
buzilishlarini aniqlash, yurak ichi va markaziy gemodinamika xolatini aniqlash 
imkonini beradi. 
Ko’krak qafasi rentgenografiyasi diagnostik usul sifatida keng qo’llaniladi, 
albatta bu tekshiruv 3 proektsiyada, qizilo’ngachni kontrastlagan holda 
bajarishili shart: to’g’ri, chap va o’ng qiyshiq pozitsiyalarda. 
KT va MRT yuqoridagi tekshiruv usullarini to’ldiradi. 

---

78 
II. Invaziv tekshiruv usullari: 
Yurak bo’shliqlarini Seldinger usulida kateterlar yordamida zondlash. Zond 
yuborishning uchta usuli farq qilinadi: venoz, arterial va yurakni igna orqali 
punktsiya qilish. Tekshirishda yurak bo’shliqlaridagi bosim o’lchanadi, qon gaz 
tarkibiga baho beriladi va ventrikulografiya bajariladi (16-rasm). 
a b 
16-rasm. Yurakning o’ng qismini (a) va chap qorinchani (b) zondlash. 
Selektiv koronarografiya – yurakning toj arteriyalariga kontrast modda 
yuborib, uning o’tkazuvchanligini aniqlash va baho berishga aytiladi. 
Perikard va yurak shikastlari 
Jarrohlik amaliyotida perikard va yurak jarohatlari (shikastlari) ko’p 
uchraydi. Ular orasida sovuq (o’tkir) qurol zarbidan vujudga kelgan kesilgan 
yoki chopilgan jarohatlar ustunlik qiladi. Perikard va yurak yaralanishlari 
aksariyat, boshqa a’zolar, ko’proq esa o’pkaning shikastlanishi bilan birga 
uchraydi (17-rasm). 

---

79 
17-rasm. Yurak jarohatini tikish (sxematik tasvir).