Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Hisoblash.
Daromadlar va xarajatlar buxgalteriya hisobida e’tirof etiladi va kelgan davrda tushishi 
yoki paydo bo’lishiga qarab (pul mablag’larini olish yoki to’lash asosida emas) moliyaviy hisobotlarda aks 
ettiriladi. 
Ikkiyoqlama yozuv usulida hisob-kitobni yuritish.
Ikkiyoqlama yozuv usulida hisob-kitobni 
yuritish deganda shu narsa tushuniladiki, xo’jalik yurituvchi subyektlar ikkiyoqlama yozuv tizimi asosida 
buxgalteriya operatsiyalarini qayd etishi kerak, ikkiyoqlama yozuv shundan iboratki, bitta operatsiya 
bo’yicha bitta summaning o’zi buxgalteriya hisobining ikkita hisobvaraqlarida - bittasining debetida va 
boshqasining kreditida aks ettiriladi. 
Uzluksizlik.
Xo’jalik yurituvchi subyekt uzluksiz ishlaydigan, ya’ni belgilangan kelajakda 
ishlashni davom ettiradigan subyekt deb hisoblanadi. Uning o’z faoliyatini tugatish yoki faoliyat ko’lamini 
ancha qisqartirish niyati ham, zarurati ham yo’q deb taxmin qilinadi. 
Xo’jalik operatsiyalarini, aktivlar va passivlarni pul bilan baholash.
Barcha operatsiyalar va 
voqealar moliyaviy hisobotlardagi axborotlarni umumlashtirish maqsadida pul bilan baholanadi.

---

256 
Ishonchlilik.
Axborot, unda jiddiy xatolar va taxminlar bo’lmasa va unga foydalanuvchilar 
asoslanishsa, ishonchli bo’ladi. Operatsiyalar yoki voqealarning ishonchliligi boshlang’ich hisob-kitob 
hujjatlari bilan tasdiqlanishi kerak. 
Extiyotkorlik.
Qarorlar qabul qilishda ehtiyotkorlik qoidasiga rioya qilish aktivlar va daromad 
qaytadan baholanmasligi, majburiyatlar yoki xarajatlar esa yetarlicha baholanmasligiga yo’l qo’ymaslik 
maqsadida noaniqlik sharoitida baho chiqarish uchun zarurdir. 
Mazmunining shakldan uzunligi.
Agar hisob-kitob hujjatlarida va moliyaviy hisobotda axborot 
operatsiyalar va voqealarning mazmunini ishonchli darajada aks ettirsa, bunday axborot uning huquqiy 
shakli bilangina emas, balki mohiyati va iqtisodiy realligi bilan muvofiq holda hisobga olinishi va taqdim 
etilishi zarur.