Gafurov adaxam anvarovich

 

---

139 
A. 
 
 
B.
 
 
V. 
 
 
G.
 
 
 
a.uraxusni tulik oqmasi.
b. Uraxusni notulik oqmasi. 
v. Siydik pufagi divertikuli
. 
g. Uraxusni kistasi.
uraxusni tulik (total) bitmasligi
birinchi marta 1550 yilda kabrol (b.cabrol) 
uraxusni tulik bitma-ganligini bemorda kuzatganligi xakida yozgan. Ushandan 
boshlab xar xil mualliflar uraxus anomaliyalarini amaliyotda uchragan xar xil 
turlari xakida yozib kelganlar.yukorida aytilganidek, uraxusni tulik bitmasligi juda 
kam uchraydi. 
 
Klinikasi. 
Chakaloklarda kindigi bitib tushgandan keyin, ya‗ni 5-7 
kunligida kindik yarasidan tomchilab siydik okib chikib turishi, ya‗ni oqma 
kuzatiladi. Bahzan chakalok yiglab kuchanganda yoki siygan paytda oqmadan 
siydik tizzillab okib chikishi kuzatiladi. Siydikni oqmadan oz yoki kup chikishi 
uraxusni ichki diametrini kanchalik tor yoki kengligiga, ya‗ni bitmaslik darajasiga 
boglik. Kindik tubida yarkiragan –kizgish rangli shilliq qavatni uchini kurish 
mumkin. Uning urtasida xar xil diametrli, xatto nuktaday bulgan oqma yulini 
teshigi buladi, unga xatto ingichka zondni yoki kateterni kiritish kiyin buladi. 
Kindik atrofi terisi shilinib matseratsiyalashgan buladi. Kindikdan ajralgan 

---

140 
suyuklikdan siydikni xidi keladi. Siydik pufagi soxasini ezganda kindikdagi 
oqmadan siydik kup chikishi mumkin.
Tashxisi. 
Uraxusni tulik oqmasini tashxislash uncha kiyin emas. Oqma 
teshigiga ingichka zond kiritilganda u korinni oldingi devori buylab, pastga siydik 
pufagi tomon ketadi, xatto siydik pufagigacha utishi mumkin. Siydik kislotali 
muxitga ega bulganligi sababli, oqmadan ajralgan suyuklikni kuk lakmus kogozi 
bilan tekshirilganda u kizaradi. Agar metil kukini oqma orqali yuborilsa u siydik 
pufagiga tushib uretra orqali chikadi, agar metil kukini siydik pufagiga yuborilsa u 
bola siyganda oqma orqali chikishi mumkin. Oqma orqali kontrast modda 
(triombrast, verografin, yodamid yoki yodning boshqa suvli eritmalari) yuborib 
bolani yonboshlatib fistulografiya kilinsa oqma yulini yunalishini, uning diametrini 
katta kichikligini va uzunligini aniq bilish mumkin. Kontrastli tsistografiya 
kilinganda xam shunday mahlumotlar olish mumkin. Tsistoskopiyada siydik 
pufagini yukorigi kismida uraxusni teshigini kurish mumkin.