Gafurov adaxam anvarovich

 
Siydik chikaruv kanali (uretra) ni anomaliyalari:
Siydik chiqarish kanalining orqa qismi birlamchi kloakadan uni oddiy to‗g‗ri 
ichakka va siydik – tanosil sinusiga bo‗lgandan keyin, embrion hayotining 30–40 
kunlari orasida hosil bo‗ladi. Ikkinchi oyning o‗rtalaridauretraning orqa qismi 
allaqachon to‗liq shakllangan bo‗lib, jinsiy do‗mboqchaning asosida ochiladi. 
Jinsiy do‗mboqcha kloakadan bir oz kranialg‘ soxadan 5 haftada hosil bo‗ladi. 6–
haftada unda uretral burmalar, yonida esa yorg‗oq bolishlari vujudga keladi. 
Qizlarda 11–12 nchi haftada jinsiy dumboqcha pastga qarab egila boshlaydi, o‗g‗il 
bolalarda esa to‗g‗ri bo‗lib qoladi va tez kattalashib jinsiy olat hosil bo‗ladi. Jinsiy 
olatning pastki yuzasidanuretral egatcha rivojlanadi, undan naychali hosila – siydik 
chiqarish kanalishakllanadi. Uretral tarnovning tutashishi jinsiy olat boshchasiga 

---

149 
tarqalaborib, 
siydik–tanosil 
sinusi 
teshigining 
atrofidan 
boshlanadi. 
Siydikchiqarish kanalining boshcha qismi 15–20 haftada mustaqil shakllanib, 
keyinsiydik chiqarish kanalining proksimal qismiga ulanadi. Uretra bilan birvaqtda 
jinsiy olatning chekka kertmagi va yuganchasi rivojlanadi. 3–oydaboshchasining 
tepasida va uning dorsal yuzasida epitelial o‗sib ketish paydobo‗ladi, u sekin–asta 
ventral yuzasiga ko‗chadi. 4–oyning oxir va 5–oyningboshlarida siydik chiqarish 
kanali ikkala qismining o‗zaro bog‗langanzonasiga ko‗chgan bu hosiladan – 
yugancha hosil bo‗ladi. 
embrioganezni turli bosqichlarida terotogen omillar natijasida siydik 
chiqaruv kanali anomaliyalari rivojlanadi. 
Siydik 
chiqarish 
kanalining 
tug‗ma klapnlari. 
Bu 
anomaliya 
o‗g‗ilbolalarda nisbatan ko‗proq (1:50 ming chaqaloqda) va qizlarda juda 
kamuchraydi. Bunda siydik chiqarish kanalida parda (burma) borligidan 
iboratbo‗lib, uning ikkala tomoni shilliq qavat bilan qoplangan. 
Uretra klapnlarining 3 xili farq qilinadi:
1.kosachaga 
o‗xshaganklapnlari 
(eng 
ko‗p 
uchraydi), 
urug‗ 
dumboqchasidan pastda joylashgan;
2.voronkaga o‗xshagan klapnlari (ko‗pincha ko‗p bo‗ladi), urug‗ 
do‗mboqchasidanqovuq bo‗yinchasiga boradi;
3.ko‗ndalang diafragmaga o‗xshagan klapnlari urug‗ do‗mboqchasidan 
yuqorida yoki pastda
Klinikasi. 
Klapnlar har xil turdagi bo‗lishiga qaramasdan, ularning 
kliniksimptomlari bir xil namoyon bo‗ladi. Bunday anomaliya uchun, xuddi 
qovuqbo‗yinchasining tug‗ma kontrakturasidagiga o‗xshash simptomlar xosdir. 
Lekinklinik simptomlarining paydo bo‗lishi uretra obstruktsiyasining darajasi 
vabemorning yoshiga bog‗liq. Yaqqol obstruktsiyalarda klinik simptomlari 
bolahayotining birinchi yilida ureterogidronefroz tashxislanganda qaydqilinadi; 
kattaroq yoshlarda birinchi o‗ringa siydik infektsiyasining klinikko‗rinishi chiqadi. 
Bahzan enurez va kunduzi siydikni tuta olmaslikaniqlanadi. 

---

150 
Tashxisi.
uretra klapnlarining qovuq bo‗yinchasi tug‗makontrakturasidan 
farqi shundaki, bunda bujlar , kateterlar va tsistoskoplarqovuqqa bemalol o‗tadi. 
Agar klapnlar bo‗lsa, qovuqdan boshchali bujnichiqarayotgan paytda uretraning 
orqa qismida to‗siq borligi seziladi. 
Uretroskopiyada shu joyda klapnlar aniqlanadi.