Gafurov adaxam anvarovich

Siydik nayining ikkilanishi. 
Bu anomaliyabahzan buyrakningto‗liq 
ikkilanishi bilan birga kuzatilib,nisbatan ko‗p uchraydi. 150 nafar chaqaloqning 
bittasida, qiz bolalarda, o‗g‗ilbolalarga qaraganda 5 marta ko‗proq bo‗ladi. 
Bir 
tomonlama nuqsonlar soni 76 foiz, ikki tomonlamasi esa 24 foizni tashkil qiladi. 
Bir vaqtning o‗zida ikkita siydiknayining, ikkita siydik nayi novdasining nefrogen 
blastemalaridan yokiyagona siydik nayi novdasining bo‗linishidan o‗sib chiqishi 
qo‗shaloq siydiknayi paydo bo‗lishiga olib keladi. Buning natijasida qo‗shaloq 
buyrakningsiydik naylari qovuqqa ikkita og‗izcha bilan ochilishi mumkin, ya‗ni 
siydiknayi 
to‗liq ikkilanishi
bo‗ladi (ureter du‘lex), yoki 
noto‗liq 
ikkilangan
siydik nayi (ureterfissus) qovuqda bitta og‗izchasi bilan va chanoq 
bo‗limda bitta gavdasi bilanbo‗ladi, yuqori qismida ikkiga bo‗linib ikkita jom bilan 
qo‗shiladi.siydik nayi to‗liq ikkilanganda buyrak jomidan chiqib,pastga qovuqqa 
yo‗naladi, siydik nayiog‗izchasining ektopiyasi bo‗lganhollar bundan mustasno. 
Lekin,siydik naylari veygert– meyerqonuniga binoan qovuqqa yetmasdanoldin bir 
– biri bilan kesishadi.odatda, qovuqda yuqori jomdankelayotgan siydik nayining 
og‗izchasipastki jomdan kelayotgan siydiknayining og‗izchasidan pastroqda 
vamedial joylashadi. Bolalarda,siydik naylari qo‗shaloq bo‗lishining topografik 
xususiyati ko‗pinchaasoratlar paydo bo‗lishiga moyillik tug‗dirdi. Demak, pastki 
segment siydiknayi uchun, uning og‗izchasining yuqori va lateral joylashishi, 
shilliq ostitunnelining qisqa bo‗lishi, qovuq–siydik nayi reflyuksi paydo 
bo‗lishiningsababi hisoblanadi. Yuqori segment siydik nayi og‗izchasining 
ektopiya bilanbo‗lishi, ko‗pincha uning distal qismida torayishga ega bo‗ladi. 

---

114 
Ikkilangan ureteralarning uzunligi bir-biridan farq qiladi. Ularning peristalg‘tikasi 
ham bir-biriga nisbatan asinxron bo‗lib, bu sifat keyinchalik siydik nayining 
kengayishiga sabab bo‗ladi. Siydik nayining to‗liq ikkilanishida veziko-uretera 
reflyuksi ham ko‗p uchraydi. Chunki siydik nayining qovuqqa ochilish teshigining 
yuqoridagi intramural qismi kattaroq. Xuddi mana shu xususiyat pastda joylashgan 
buyrakning ko‗proq yallig‗lanishga uchrashiga sabab bo‗ladi.