Gafurov adaxam anvarovich

Buyraklar soni anomaliyalari 
Buyrak aplaziya (ageneziya)si.
bu anomaliya siydik yo‗lining tegishli 
yarmida volg‘f nayining rivojlanmasdan qolishi yoki to‗xtashi natijasida sodir 
bo‗ladi. Ko‗p hollarda buyrak agneziyasida urug‗ chiquvchi yo‗llar yo‗q bo‗lib, bu 
esa volg‘f nayining tug‗ma yo‗qligining etiologik ahamiyatini tasdiqlaydi. Buyrak 
aplaziyasini buyrak atrofiyasidan farqlash kerak, chunki bu patologik holatlarning 
klinik namoyon bo‗lishi bir–biriga o‗xshaydi. 
Tashxisi. 
Bitta buyrak agneziyasi klinik namoyon bo‗lmaydi va 
ko‗pinchatekshirishlarda 
(ulg‘tratovush 
tekshiruvi, 
ekskretor 
urografiya, 
renalstsintigrafiya, 
xromotsistoskopiya, 
pnevmoretroperitoneum, 
kompg‘yutertomografiya, buyrak angiografiyasi va b.) Aniqlanadi. Qiz bolalarda 
70% va o‗g‗il bolalarda 20% buyrak aplaziyasi bilan birgalikda jinsiy ahzolar 
anomaliyasi kuzatiladi. Bolalarda buyrak agneziyasi bahzan anal teshik va to‗g‗ri 
ichak atreziyasi, ingichka va yo‗g‗on ichakning nuqsonli rivojlanishi bilan birga 
qo‗shilib keladi. Buyrak aplaziyasi odatda ikkinchi (kontrlateral) buyrakning 
gipertrofiyasi bilan kuzatiladi. Yagona buyrak qandaydir sabab bilan zararlanmasa, 
uning funktsiyasi mehyorda bo‗lsa, buyrak yetishmovchiligi kuzatilmaydi. Yagona 
buyrakning zararlanishi uchun oliguriya simptomi ayniqsa hosdir. Buyrak 
agneziyasida faqat juda kam hollardagina, yagona funktsiya qiluvchi buyrakni olib 
tashlash operatsiyasiga murojaat qilish mumkin. Yagona buyrakning jomi va 
siydik nayi qo‗shaloq bo‗lganda, agar bitta siydik nayi qovuqda o‗zining odatdagi 
joyida, ikkinchisi esa qovuqning qarama–qarshi yarmida ochilsa, bunday 
anomaliyani aniqlash juda murakkab. Bunday hollarda ikkita odatda joylashgan 
siydik nayi og‗izchalaridan indigokarmin ajralishi ikkala buyrakning borligi haqida 
soxta fikr tug‗diradi. 

---

58