Зиѐвуддин Раҳим, Одилхон қори Юнусхон ўғли

РИЗҚ ҲАҚИДА ЭЪТИҚОДИМИЗ ҚАНДАЙ БЎЛИШИ КЕРАК? 
Аллоҳ таоло айтади: 
"-------------------------------- Арабий матн----------------------------------" 
“Ерда ўрмалаган нарса борки, барчасининг ризқи Аллоҳ зиммасидадир. У Зот уларнинг турар 
жойларини ҳам, борар жойларини ҳам билади. Ҳамма нарса очиқ-равшан Китобда бор”
(“Ҳуд” сураси, 
6-оят).
Аллоҳ таолонинг қудрати, илми, неъмати бутун борлиқни қамраб олган: ер юзида, осмонда, сувда, ер 
остида қимирлаган ҳар бир жон ризқини етказади. У Зот махлуқотлар ҳаѐтлик чоғида қаерга бориб, қаерга 
қайтиши, қаерларни макон тутиб, қай тариқа озиқланишини ҳам билади. Ҳар бир нарса, хусусан, 
жонзотларга ризқ берилиши, унинг миқдори қанчалиги Аллоҳ ҳузуридаги Китобда – Лавҳул Маҳфузда 
тақдир этиб ѐзиб қўйилган. 
Баъзи уламолар: “Ризқ фақат ҳалолдан бўлади, ҳаром нарсалар бандага ризқ эмас”, деб айтишган. 
Аммо Аҳли сунна вал жамоа уламолари мана шу оятни далил қилиб: “Ҳаром нарсалар ҳам бандага ризқ 
бўлади. Акс ҳолда, умр бўйи ҳаромдан касб қилганлар (масалан, ўғрилар, рибохўрлар) ризқдан бенасиб 
қоларди”, дейишган. 
Ривоят қилинишича, ваҳий нозил бўлаѐтганда Мусо алайҳиссалом қалби оиласи ташвиши билан 
чалғиб қолди. Шунда Аллоҳ таоло унга асойи билан бир харсангни уришни буюрди. Мусо буйруқни 
бажарганида харсанг ичидан иккинчи харсанг чиқди. Уни ҳам асо билан урганида учинчи харсанг, учинчи 
харсангни ҳам урганида ичидан митти қурт чиқди. Ана шу қурт оғзида озуқаси бор эди. Шунда Мусо 
алайҳиссалом Аллоҳ таолонинг изни, қудрати билан қурт: “Мени унутиб юбормай эслаб турган Зот ҳар 
қандай айб-нуқсондан покдир”, деб айтганини эшитди (“Тафсирур Розий”, “Тафсирул Алусий”). 
Кўряпсизми, Меҳрибон Аллоҳ тош ичидаги, бир қарашда ташқи оламдан бутунлай узилиб қолгандек 
кўринган митти жонзотлар насибасини ҳам етказиб турар экан. 
Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилган: 
"-------------------------------- Арабий матн----------------------------------"