Зиѐвуддин Раҳим, Одилхон қори Юнусхон ўғли

“Ё Аллоҳ! Сенинг яхшилигингдан бошқа яхшилик йўқ. Сенинг ҳукмингдан ўзга 
ҳукм йўқ 
(яъни, Сенинг изнингсиз, бирон нарса фойда ҳам, зарар ҳам бермайди)
. Сендан ўзга илоҳ йўқ!” 
Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинишича, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва 
саллам: “Шумланиш кимни бирон ҳожатдан (яъни, ишни бажаришдан) қайтарса, (ўша одам) аниқ ширк 
келтирибди!” дедилар. Шунда одамлар: “Эй Расулуллоҳ! Бунинг каффорати нима?” деб сўрашди. У зот: 
“Аллоҳумма лаа хойро иллаа хойрук, ва лаа тойро иллаа тойрук, ва лаа илааҳа ғойрук”, дейишдир”, деб 
марҳамат қилдилар (Аҳмад, Табароний ривояти. Ривоят санади ҳасан). 
Мўмин банда фақат хайрли ишларни амалга оширади. У Аллоҳга таваккул қилиб, ишга 
киришганидан кейин арзимас сабаблар ѐки шумланиш туфайли ишни тўхтатиб қўймайди. Агар бирон ишни 
бошлашдан олдин қалбига ѐмон хаѐллар келса, ривоятда ўргатилган дуони ўқийди. 
Ғайбни фақат Аллоҳ билади. Шунинг учун мўмин-мусулмон банда Аллоҳдан яхшилик сўрайди, 
ѐмонликдан паноҳ истайди, Аллоҳнинг раҳматидан умид қилади, У Зотга суянади, ҳар қандай воқеа-
ҳодисани фақат яхшиликка йўяди. 
ИШИ ЮРИШМАЙ ТУРГАНДА НИМА ҚИЛИШ КЕРАК? 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

112 
Кўпчилик “Ишим юришмаяпти”, “Омадим келмаяпти”, “Қарзга ботиб қоляпман”, “Бошим касалдан 
чиқмаяпти”, “Муаммоларим жуда кўп”, деб нолийди. Ваҳоланки, Динимизда бу борада ҳам кўрсатмалар 
келган. Жумладан, иши юришмаганда, қарзга ботганда, ташвишлар гирдобига тушиб қолганда қуйидаги 
ишлар қилинади: 
1. Ёлғиз Аллоҳга дуо қилиш, кушойиш сўраш. 
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳу Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламдан ривоят қилади: “Агар 
тун ярми ѐки учдан икки қисми ўтса, Аллоҳ таоло дунѐ осмонига тушиб, тонг отгунча: “(Ҳожатлари раво 
этилишини) сўровчи борми? Унга (сўрагани) берилади. Дуо қилувчи борми? (Дуоси) ижобат этилади. 
Истиғфор айтувчи борми? (Гуноҳлари) кечирилади”, деб айтади” (Аҳмад, Ибн Ҳиббон, Байҳақий ривояти. 
Ҳадис лафзи Ибн Ҳиббонга тегишли. Унинг ривояти санади ҳасан). 
Демак, саҳар пайтида туриб намоз ўқилса, зикр-тасбеҳ, истиғфор айтилса, дуо қилиб, Аллоҳдан 
сўралса, У Зот банда тилагини бажо келтиради, мушкулини осон қилади. 
2. Аллоҳга тақво қилиш, У Зот буюрган ишларни бажариш, қайтарганларидан қайтиш. 
Аллоҳ таоло айтади: