Зиѐвуддин Раҳим, Одилхон қори Юнусхон ўғли

 َم َّر
ُع
 ََ ُر
ْب
 ُن 
 ْلا
 َخ
 َّط
 ِبي
َز
 ِض
 َي 
 ُللها
َع
 ْن ُأ 
 ِب َق
 ْا م
َدف
 َق
 َلي
 َم :
 ْن 
 ََ ْدن ُت
 ْم 
، 
 َه ُلي
 ْلا :اا
 َُ َدت 
َا َّْ
 ُل
 َنا
 
 َدف ،
 َق
 َلي
 :
 ََ ْدن ُت
 ْم 
 ْلا
 َُ َت ََ
 َّْ 
ُل
 َنا
 
 ِإ ،
 َّن ََ
 ْلا ي
 َُ َدت 
َا َّْ
 ُل 
 َز َُ
 َل 
 ََ ْل
 َق
 َح ى
 َّب ُأ 
 ِف
 َب ي
 ْط
 ِن 
 َلا
 ْز
 ِض
َو َدر
 َا ََّ
 َل 
 َع َل
 َز ى
 ّْب ِأ
 
ُهاَوَر
ََْا
ِك
ُمي 
ّْػتلا
ْر ِم
ِذ
ُّي
. ِؿوُصُلا ِرِداَوَػن ِفِ
Муовия ибн Қурра айтади:
“Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу бир қавм олдидан ўтатуриб: 
“Сизлар кимсиз?” деб сўради. Улар: “Таваккул қилгувчилармиз”, дейишди. Шунда 
(Умар ибн 
Хаттоб)
: “Сизлар таъаккул қилувчисизлар 
(яъни, тайѐр нарсани еб ѐтувчи текинхўрсизлар)
. Зеро, 
(Аллоҳга)
таваккул қилган киши аввал ерга уруғ сепади. Кейин Раббига таваккул қилади”, деди”
(Ҳаким Термизий “Наводирул усул”да ривоят қилган).
Ҳаким Термизий мазкур китобида келтирган бошқа ривоятда Умар ибн Хаттоб яманлик кишиларни 
учратгани айтилган. Ўша қавм сабабларни ахтармай, ҳаракат қилмай, “Ризқимизни Аллоҳнинг Ўзи 
етказади”, деб эътиқод қилганларини кўриб, уларни “текинхўрлар”, деб атамоқда. Шундан сўнг ҳақиқий 
таваккул қандай бўлишини ўргатмоқда. 
“Жомеул улуми вал ҳикам” асарида айтилади: “Шуни билинг: таваккул самараси тақдирга рози 
бўлишдир. Ким ишларини Аллоҳга топшириб, У Зот ҳукмига, иродасига рози бўлса, Аллоҳга ҳақиқий 
таваккул қилибди. Шунинг учун ҳам Ҳасан Басрий, Фузайл ибн Иѐз каби зотлар Аллоҳга таваккул қилишни 
қазои қадарга рози бўлиш, деб изоҳлашган”. 
Хуллас, мўмин киши ризқ талабида, тирикчилик йўлида бор имкониятини ишга солади, Ёлғиз 
Аллоҳга таваккул қилади. Аммо у фақат ҳаракат қилгани учун ризқлантирилмайди, касбига суяниб 
қолмайди. Зеро, ризқ Ёлғиз Аллоҳ таоло тарафидан берилади.