bet.
12
12
1-Bob. GM-GMS TIZIMI VA UNING PRINSPLARI
1.1. GM-GMS tizimining yaratilish tarixi
Ikkinchi jahon urishi(1945 yil)dan keyin Yaponiya hukumati o‗z oldigan
vayron bo‗lgan ishlab chiqarishni juda tez tiklash vazifasini qo‗yadi.
Shuningdek
bunda g‗arbdagi kompaniyalarga raqobatbardosh bo‗lish lozimligi talab etilgan edi.
Toyota
korporatsiyasi rahbariyati o‗z oldiga ―Uch yil ichida g‗arbdagi ishlab
chiqarish kompaniya ko‗rsatkichlaridan o‗tib ketish maqsadini qo‗yadi‖. Ular
qo‗ygan maqsadga erishish uchun ommaviy ishlab chiqarishdagi plyus va
minuslarni tahlilil etish, eng asosan korxona xodimlarni
fidokorona ishlashlariga
jalb etishni lozim deb bildilar.
Muammolarni bartaraf etish uchun
Toyota
korporatsiyasi
TPS
tizimini
yaratdi:
- aniq vaqtida
(yetkazuvchidan detal yetkazish)
;
- minimal zahira va resurslardan samarali foydalanish;
- komponentlar tayyorlash va yig‘ish liniyasida geografik konsentratsiya;
- yo‘qotishlarni bartaraf etishda qulay kommunikatsiy;
- kanban tizimi
(kartochkalar yordamida detallarga ehtiyoj bo‗yicha
xabarlar
berish)
;
- TPM barchani ishtiroki bilan mashina jihozlarga xizmat ko‘rsatish;
- barcha jarayonlarni standartlashtirish;
- xatolarda ximoyalashda avtomatik ximoya vositalaridan foydalanish;
- ishchilarni har bir jarayonni bajarishiga o‘qitish;
- yetkazuvchilar bilan har tomonlama foydali munosabatlar joriy etish;
- noqulay, xavfli, qiyin joylarni tanlab avtomatlashtirish;
- andon tizimi
(muammolarda xabar berish tizimi)
;
- kaizen -to‘htovsiz takomillashtirish jarayoni joriy etish;
bet.
13
13
- rahbar statistik metodlar bo‘yicha bilimga ega bo‘lishi, bu bilan o‘z xodimiga
doimo yordam ko‘rsata olishi;
- rahbar o‘z xodimiga ishini eng yaxshi bajarishda yordam berishi;
- zamonaviy o‘qitish metodlari bilan xodimlarni o‘qitish rejalari bo‘lishi;
- mahsulotni jarayonni tekshirish bilan boshqarish
(statistik nazorat kartalarini
o‗rnatish)
;
- darajalar o‘rtasidagi muloqat to‘siqlarini olib tashlash;
- muammolarni tub sababini o‘rganish va bartaraf qilish;
- sifat to‘garaklarida/komandada ishlash.
Barcha yuqoridagilar prinsiplarni qo‗llash Yaponiyada ishlab chiqarish
texnologiyasi takomillashuvi va mahsulot sifatini o‗sishiga, shuningdek g‗arb
kompaniyalarni bozorda siqib chiqarishga olib keldi.
1980 yillarga kelib ―TPS‖ prinsiplari Toyota va Yaponiyadan tashqariga
chiqdi. Buni natijasida 1982 yil Toyota va GM Amerika Qo‗shma
Shtatlarida
qo‗shma korxona «NUMMI» tashkil etdi. Va «Qancha mahsulot ko‗p bo‗lsa,
shuncha yaxshi» shiori «Barcha resurslar yarimi bilan- o‗sha sifat va o‗sha hajmda
mahsulot» shioriga almashtirildi.
GM korporatsiyasi bazasi ushbu Toyota va Suzuki
filosofiya g‗oyani keng
yoyish uchun 1996 yilda GMning GMS (Global Manufacturing System – GMS)
konsepsiya yaratildi. GMS tizimi nafaqat GMning
Toyota va Suzuki
filosofiyasi
qism edi.
GMS konsepsiyasi ishlab chiqarish
boshqarish tizimi GM
korporatsiyasini Yagona tizim; Yagona til; Yagona tushuncha asosida yaratilgan
bo‗lib, u 5 prinsipni:
-xodimlarni jalb etish; - standartlashtirish; -biriktirilgan
sifat; -buyurtmani qisqa muddatda bajarish; va -doimiy tako-millashtirish
Do'stlaringiz bilan baham: