91 Mavzu: Yengil atletika bilan shug‘ullantirishda umumiy rivojlantiruvchi hamda maxsus mashqlarini bajarishni o‘rgatish

16.
 
Datslabki holat Tik turish holati chiziqchalar 
ustidan 
bir 
oyoqdan 
ikkinchi 
oyoqqa 
sakrashlarni bajarish. Depsinish oyoq to‘liq 
ochilishi kerak, ikkinchisi esa tizzada bukilish 
lozim - 2x10 m 
17.
 
40 m masofani yugurib o'tish. To‘g‘ri chiziqda 
va burilishda asta-sekin bajarish kerak, 
keyinchalik 
tezlikni 
kuchaytirish 
kerak, 
harakatlarning erkinligini va engillikni saqlash 
kerak 3 marta 
18.
 
Dastlabki holat-yuqori start. 20 metr masofaa 
yuqori tezlikda yugurish. Qaytish qadam 
bilan yurish - 4 marta 
19.
 
Xuddi o‘sha, lekin 30 m masofada yugurish - 
4 marta 
20.
 
30 m masofani yuqori va past startdan yugurib 
o‘tish-5 marta 
21.
 
Dastlabki holat-doiraning ikkita qarama-qarshi 
chetida yuqori start holatidan sherigi turadi. 
Maksimal tezlik bilan doira bo‘yicha 60 metr 
masofa yugurish- 2marta 
22.
 
Dastlabki holat yotadigan xalqa markazida 
asosiy tik turish holati. Doiradan doiraga xar 
xil yo‘nalishda og‘irligi 3 kg puflangan to‘pi 
ko‘krak oldida ushlab sakrashlar-marta 
UZOQ MASOFALARGA YUGURISH MAXSUS MASHQLAR 
Maxsus mashqlarni mashg‘ulotning tayyorlov qismida qo‘llash sportchilarga 
(shug‘ullanuvchilarga) asosiy qismni yaxshi tayyorgarlik bilan boshlashga, xususan, 
ixtisoslashayotgan sport turida o‘rta va uzoq masofalarga yugurish texnikasini 
yaxshi o‘zlashtirishga hamda yaxshi sport formasiga ega bo‘lishga, shu bilan birga, 
musobaqalarda yuqori natijalarga erishishga yordam beradi. 

---

1. 
Baland ko‘rinishda yarim o‘tirgan holatda, oyoqlar 
elka kengligida yozilgan, qo‘llar harakatda, yugurish 
holatidagi kabi tirsaklar qayrilgan, qo‘llarga yuklama 
berilishi (gantel, ichiga qum, suv, tosh solingan plastik 
idishlar yordamida), zo‘riqishlarsiz, navbat bilan, juda 
tez, biroq erkin holatda mashqni bajarish amalga 
oshiriladi. 
2. 
Qadam tashlash holatida, to‘g‘ri holatdagi qo‘llar 
bilan katta amplituda qiymatida harakatlanish, bunda asta 
– sekin ortib boruvchi chastotaga amal qilinib, amplituda 
qiymati biroz qisqartirilishi, shuningdek bukilgan qo‘llar 
bilan, biroq maksimal chastotada va amplituda qiymati 
qisqartilishi holatida mashq bajariladi. 
3. 
Qo‘llar harakatda, yugurishdagi kabi tirsakdan 
qayrilgan holatda, elkada arg‘imchoq yoki sochiq bilan, 
elkalar va qo‘llarni silkitish va bo‘shashtirish usullari 
oralig‘ida harakatlar tempini asta – sekin maksimal 
darajasiga oshirish amalga oshiriladi. 

---

4. 
YUgurishdagi kabi oyoqlar bilan harakat mashqi, 
bunda brusda qo‘llar bilan yuqoriga tayanish, bir oyoq 
bilan harakatlar soni 10 – 20 s davomida qayd qilinishi 
amalga oshirilishi, har bir o‘tishlar oralig‘ida 3 – 5 minut 
dam olish belgilanadi. 
5. 
To‘siqda keng amplituda asosida to‘g‘ri holatdagi 
oyoqlar bilan harakatlanish, chastota ortib borishi va 
amplitudaning minimal qiymatgacha (45
o
) kamayib 
borishiga amal qilinadi. 
6. 
90° gacha amplituda qiymatida to‘g‘ri oyoqlar bilan 
harakatlanish, 
yugurishdagi 
kabi 
erkin 
harakatlar 
maksimal chastotasiga o‘tish bilan birgalikda harakatlarni 
bajarish.