O‘zbekiston zamini /2019 Tahrir hayʼati

Xulosa, taklif va tavsiyalar.
Ma’lumki, 
yer hisobining natijalari har bir ma’muriy tuman 
(shahar) kesimida ishlab chiqiladigan yer balansi 
(hisoboti)da yoritiladi. Respublikamizdagi tuman 
(shahar)larning ma’muriy chegaralarini belgilash 
ishlari butunjahon koordinatalar tizimiga 
(WGS-84) bog‘langan holda amalga oshirilib, 
mavjud yer maydonlarida o‘tkazilgan xatlov 
(inventarizatsiya) natijalari tahlil qilinganda, 
amaldagi yer balansi (hisoboti)ga nisbatan tuman 
(shahar)larning umumiy yer maydonlarida, 
shuningdek, yer fondi toifalari va yer turlarida 
farqlar mavjudligi aniqlangan.
Yerlarning miqdoriy hisobini yuritish 
bo‘yicha bugungi kundagi mavjud normativ-
huquqiy hujjatlar va yer balansi (hisobot)larini 
nazariy jixatdan o‘rganish va tahlil qilish bo‘yicha 
olib borilgan tadqiqotlar asosida quyidagi taklif, 
Land of Uzbekistan
Земля Узбекистана
4/2021

---

O‘ZBEKISTON ZAMINI
4/2019
106
tavsiya va xulosalar beriladi:
1. Tuman (shahar)ning ma’muriy 
chegaralarini belgilash ishlarini butunjahon 
koordinatalar tizimiga bog‘langan holda amalga 
oshirilishi natijasida olingan ma’lumotlarning 
har bir ma’muriy tuman (shahar) kesimida, 
shuningdek, shaharcha, qishloq va ovullar 
hududi bo‘yicha ishlab chiqiladigan yer balansi 
(hisoboti)da aks ettirilishi o‘z navbatida erlarning 
miqdoriy hisobini to‘liq va to‘g‘ri yuritishni 
yo‘lga qo‘yishning poydevori sifatida ko‘rish 
mumkin.
2. Yerlardan to‘g‘ri va oqilona foydalanilsa, 
u boshqa ishlab chiqarish vositalariga o‘xshab 
eskirmasligi, aksincha mahsuldorligi oshib 
borishi barovarida ularning hisobini to‘liq va 
to‘g‘ri shakllantirish yer maydonlaridan, ayniqsa 
qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan yerlardan 
oqilona va samarali foydalanishni tashkil etish 
va ularni muhofaza qilishda, shuningdek, 
qishloq xo‘jaligi ekinlarini oqilona joylashtirish 
va ularning monitoringini amalga oshirishda, 
qishloq xo‘jaligi ekin maydonlarining normativ 
qiymatini aniqlashda, davlat yer kadastrini va 
boshqa davlat kadastrlarini yuritishda muhim 
ahamiyat kasb etadi. 
3. Yerlarning miqdoriy hisobini to‘liq va 
to‘g‘ri yuritishni tashkil etishning muhim sharti, 
uni o‘z vaqtida va uzluksiz yuritish hisoblanishi 
yer hisobi ma’lumotlarini davr talabi darajasida 
tutishga imkon berishini inobatga olib, yer 
maydonlarining holati va foydalanishida ro‘y 
beradigan miqdoriy o‘zgarishlarni tizimli tarzda 
hisob qilib borish amaliyotini takomillashtirish 
talab etiladi.
4. Yerlarning miqdoriy hisobini yer 
fondi toifalari va yer turlari bo‘yicha har bir 
ma’muriy tuman (shahar) kesimida mavjud 
yerdan foydalanuvchilar (barcha huquqlar) 
bo‘yicha to‘liq va to‘g‘ri shakllantirish raqamli 
yer kadastrini yaratish va yuritishga o‘zining 
ijobiy ta’sirini ko‘rsatadi hamda yer-mulk, soliq 
munosabatlarini tartibga solishga xizmat qiladi.
5. Yerlarning miqdoriy hisobida 
haqqoniylikni va shaffoflikni ta’minlash 
zaruriyati uni yuritish bilan bog‘liq amaldagi 
tartiblarga tegishli o‘zgartirish va qo‘shimchalar 
kiritish lozimligini ko‘rsatmoqda.