Ekspluatatsiyasi instituti

7.3.Yo‘l-transport hodisalarini hisobga olishda intellektual transport tizimlari 
YTH oqibatlari bartaraf qilish yoki havfli holatlarda yordam ko‘rsatish 
tizimida yuz bergan joyni aniqlash uchun ko‘proq yo‘ldosh navigatsiya tizimi va 
radioaloqa vositalaridan foydalaniladi. Qutqaruv guruhi hodisa joyiga borish uchun 
optimal marshrutdan foydalanadi. Ko‘pgina hollarda transport vositasida 
jabrlanuvchining holatini masofadan turib kuzatish mumkin. Tibbiy qutqaruv 
guruhining faoliyatini masofadan nazorat qilishi va shu bilan birga ushbu vaziyatni 
hal qilishga oldindan tayyorgarlik ko‘rishi mumkin. 
Signalni yoqish haydovchi tomonidan signal tugmasini bosgan holda yoki 
avtomatik ravishda hodisa sodir bo‘lganligini aniqlash sensori (Sresh Sensor) yoki 
havo yostig‘i o‘rnatilishi natijasida amalga oshirilishi mumkin.Jamoat 
transportlarida esa kabinada haydovchiga qulay joyda joylashgan bo‘ladi. Jamoat 
transporti bekatlarida tugmalar videokameralar bilan birgalikda o‘rnatiladi. 
Kritik holatlarda yo‘lovchilar havfsizligini oshirishning eng maqbul 
yo‘laridan biri yo‘lovchilarga transport vositasi ishdan chiqqan taqdirda yordam 
berish va ulargsha keyingi transport vositasi to‘g‘risida ma’lumotlar taqdim 
etishdir. 
Haydovchilarning mobil telefonlari elektron tarmoqli GPS-GSMga antenna 
orqali bog‘lanib, oddiy elektron moslamadan iborat “bo‘sh qo‘llar” to‘plamini 
o‘rnatish imkoniyati mavjud. 
 Halokat jarayonini registratsiya qurilmasi 
Avtomobillarni himoya qilishning zamonaviy vositalari, shuningdek hodisani 
elektron registratsiya qilish moslamasini ham o‘z ichiga oladi. Mazkur moslama 
faqatgtna hodisa jarayonini yozibgina qolmay avtomobil konstruksiyasini 
takomillashtiriga ham imkon yaratadi. 

---

102 
Transport vositasi yozuv moslamasiga ulangan bir necha datchiklar bilan 
jihozlangan.YOzuv hodisa yuz berishidan 30 sekund oldin boshlanib, hodisa 
tugaganidan 15 sekund vaqtni o‘z ichiga oladi. 
Harakatning barcha ma’lumotlari yoziladi: transport vositasi tezligi,to‘g‘ri va 
ko‘ndalang yo‘nalishdagi tezlanishi,transport vositasining yo‘nalishi, shuningdek, 
transport vositasi ish rejimi ko‘rsatkichlari: oborot soni, rulning burilish burchagi, 
faralar holati, barcha indikatorlar holati. YOzuv moslamalari audio yozuvlarni ham 
amalga oshiradi.