Ишнинг кўзини биладиган одамнинг замонавий одоб- ахлоқ китоби./ Нашрга тайёрловчи Дилрабо Мингбоева

1. Саналар ёзиш қоидаси
18 Август 1996.
2. Хатда кўрсатилган манзил конверт усти-
даги билан бир хил бўлиши лозим.
3. Кириш қисми қизил билан ёзилади ва уму-
мий сўзлар келади. Юмшоқроқ кўринишда боради. 
Давлат, мансабдорларига расмий мурожаат этиш.
Sir, (:)
Sirs, (:)
Dear Madam, (:) Камроқ расмий мурожаат 
этиш.
Dear Sir – Ишбилармон кишиларга.
Dear Mr.Brown – Шахсан танийдиган одамлар-
га камроқ расмий мурожаат этиш.
4. Асосий қисмида танишиш имконини туғ-
диради. Иш юзасидан ёзишганда узун хатлар қа-
бул қилинмайди, бир варақ билан якунланади. 
Кўп варақли хатларда биринчи варағидан бошқа 
ҳаммасига рақам қўйилади.
5. Хулоса қисмида масъул шахсга ҳурмат 
юзасидан ёзилади.
6. Имзо тугаш қисми бўлиб, ўзингиз ёки 
котиба ёзганлиги таъкидланиб, имзо чекилади. 
Агар хат кимнингдир рухсати билан ёзилиб, бош-
қа биров қўл қўйса, Жонс К. қўл остида А. Слит 
қўл қўйди, деб ёзилади.
Агар хатни ёзиб бўлгандан кейин, сўнгги етиб 
келган янгиликни ёзмоқчи бўлсангиз, хатнинг 
охирига Р.S. (постскриптум) деб ёзиб, қўшим-
ча гаплар ёзилади. Постскриптумдан кейин яна 

---

82
имзо қўйилади. Агар сиз хат билан қандайдир 
ҳужжат жўнатмоқчи бўлсангиз, қўшимча деб 
илова қиласиз.
Иш юзасидан хатларни букламасдан катта 
конвертларда жўнатганингиз маъқул.
Иш юзасидан ёзиладиган хатларнинг турлари
Илтимос хатлари. Илтимос хатлар қисқа ва 
аниқ бўлиши лозим. Ўз фикрингизни лўнда ифо-
да этинг. Олдиндан унинг ёрдами учун миннат-
дорчилик билдиринг. Хат ёзиб бўлгач, кичкина 
қўшимча қилинг: «Сизни ишонтириб айтамизки, 
бу хабарингиз учун уялтириб қўймаймиз».
Хабар берувчи хат. Маълум бир хабарлар учун 
асосан, референт ёки котибанинг имзоси билан 
жўнатилиши мумкин.
Эслатма хат. Бундай хатлар телефон орқали 
гаплашиш ёки кўришишнинг иложи бўлмаган 
тақдирда ёзилади, унинг мақсади бирор зарур 
ишни эслатиб қўйишдан иборат.
Тасдиқ хат. Бу хатлар олдиндан келишилган 
шартнома ёки ваъдани тасдиқлаш учун ёзилади. 
Бундай хатлар кишини фақат юридик жиҳатдан-
гина эмас, маънавий жиҳатдан ҳам қўллаб-қув-
ватлайди.
Эътироз хат. Бунда расмий огоҳлантириш 
билдирилади. Унда қуйидаги маълумотлар бўли-
ши керак. Эътироз билдириш учун асос, эътироз-
нинг ўзи, томонларнинг талаби (сифатсиз маҳ-
сулотларнинг алмаштириш, келтирилган зарарни 
тўлаш) эътиборга олинади.
Рад қилиш хати. Бизнес шерик ёки мижознинг 
эътирозига жавоб сифатида ёзилади. Вазият-

---

83
ни тўғри баҳолаб, ҳақиқатни ёзиш мижоз билан 
муомалани юмшатишга ҳаракат қилади. Хатни 
бетараф шарҳ билан бошлаш керак. Кейин рад 
қилиш сабаби тушунтирилади. Хатнинг охири 
ижобий тугатилади. Бу ишни тўғрилаб бўлмаса 
ҳам, келажакдаги ҳамкорлик учун хатни ижобий 
тугатиш керак.