Бошланғич таълим педагогикаси ва методикаси факулктетлари

сўзловчинпнг тил
бойликларидан танлаб фойдаланиши туфайли нутқнинг
тарихан шаклланган кўринишидир.
Қуйидаги мисоллар орқали нутқ услубларини тасав-
вур қилса бўлади:
«...2 -м о дда. Ҳар бир инсон, ҳар қандай тафовутла-
ридан қатъи назар, 
яъни 
ирқи, 
терисининг 
ранги,
жинси, тили, дини, сиёсий ёки ўэга эътиқодлари, мод-
дий ёки ижтимоий келиб 
чиқиши, 
мулкий, табақавий
ёки бошқа мавқеига қарамасдан, ушбу Деклорацияда
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

эълон қилинган барча ҳуқуқлар ва эркинликларга эга
бўлишн лозим. Бундан ташқари, инсон мансуб бўлган
мамлакат ёхуд ҳудуднинг сиесий, ҳуқуқий ёки халқаро
статусга эга эканлиги асосида бу ҳудуд мустақил, ва-
сийликдаги, ўз-ўзини идора қилмайдиган ёхуд сувере-
ннтети қайсидир жиҳатлардан чеклаб 
қўйилганидан
қатъи наэар, бирон бир даражада одам ажратилишига
йўл қўймаслиги керак»1.
«Жонгинам, ахир сизга не гуноҳ қилдимки, менга
бунча ситамлар қиласиз? Кеча айтган 
жойингизга бо-
рпб, қош қорайгунча кутдим, келмадингиз. Кутгандан
ёмони бўлмас экан»2.
«Снстем тилшуносликда гапнинг синтактик структу-
ра унсурларн гап бўлакларн ёки синтатик позиция нуқ-
таи назаридан, 
пропознтив 
структура 
услублари эса
объектнв реаллик структурасига иэоморфлик нуқтаи
наэаридан, 
коммуникатив 
(актуал) 
структура тема
(маълум) ва роматик (янги) нуқтаи назардан ўргани-
лади»3.
Бу нутқ парчаларинннг ҳар бир грамматик қурили-