Бошланғич таълим педагогикаси ва методикаси факулктетлари

ва грамматик жиҳатдан боғланган бўлади. Мантиқан
тўғри ташкил топган матнларда ҳар бир гап фикрнинг
ривожланишида ўзига хос босқич ҳисобланади. Ташқи
92
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

жиҳатдан гаплар бир-бири билан грамматик боғловчи
воситалар ёрдамида (боғловчилар, 
юкламалар, модал
сўэлар ва ҳоказолар ёрдамида) бирикадилар.
Ҳажм 
жиҳатидан 
катта матнлар гапдан ташқари
•яна абзац (хат бошн) ларга ҳам ажралади. Гап ҳажм
ва мазмун жиҳатидан матннинг 
энг кичик бўлагидир.
Унда биргина нисбатан тугалланган фикр ифодаланади.
Абзац умумий фикрнинг каттароқ бўлаги бўлиб, бир
ва ундан ортнқ гаплардан ташкил топади. Хат боши кўп
гапли бўлганда уни ташкил этган гаплар ўэаро манти-
қий боғланади. Хат бошн матнда ифодаланган фикрнинг
ривожланиш босқичн саналади. Матн бир хат бошидан
ёки бир неча хат бошидан иборат бўлиши мумкин
Тижорат аҳли — савдогарлар ҳалол ризқ учун узоқ,
машаққатли йўлларни босиб 
ўтади. Бир юртда сероб
молларнн бошқа юртга олиб бориб, ўша ердаги танқис-
ликка барҳам беради. Бу билан улар деҳқон ва ҳунар
эгалари меҳнагининг қадрсизланиб қолмаслигини— бо-
зор мувозанатини сақлайдилар. .
Бозор, мннг йиллардан бери 
тарихнинг залворли
юкини елкасида кўтариб, банн башар фарзандларини
аҳилликка ундаб, моддий ва маънавий ҳаётнинг боти-
ний на зоҳирий ришталари билан 
турмушнинг олтин
қозиғига қантара олган муқаддас рўёга айланди (Ж ур-
налдан).
Буматн нкки хат бошидан иборат. Биринчн хат боши
3 та гапдан, иккинчи хат боши 1 та гапдан ташкил топган.