Muzeyshunoslik fanining predmeti, maqsadi va vazifalari, muzey ishi nazariyasi

О ‘ r t a O s i y o d a d a s t l a b k i q о ‘ l y o zm a l a r n i n g p a y d o b о ‘ l i s h i
.
Hozirgi paytda Arxivshunoslikning asosiy maqsadi bо‘lajak tarixchilarni arxiv 
muassasalari bilan ishlashga, arxiv hujjatlarini kidirib topgap metodikasi bilan 
tanishtirishga hamda ulardan ilmiy tadqiqot yoxud targibot tashvikot va amaliyot 
ishlarida foydalanishga urgatishdan iborat. 
Arxiv hujjatlari, ya’ni arxivlarda saqlanayetgan ezma, chizma Shaklida 
kogozga tuShirilgan hujjatli materiallar, kinofotohujjatlar va boshqa turli manbalar 
arxishnunoslikning asosiy tadqiqot obyekti hisoblanadi. Bunday manbalar esa 
davlat muassasalari, jamoat tashkilotlari, korxonalar yoxud aloxida Shaxslarning 
faoliyati natijasi ularok dunega keladi, tuplanadi va arxivlarning bebaxo mulkiga 
aylanib boradi. 

---

 Insoniyat tarixida yozuv eng qadimgi jamiyatda bundan 3,5-4 ming yil oldin 
janubiy Mesopotamiyada vujudga keldi. Yozuvning vujudga kelishi isha davr 
uchun, davlatlar, xalqlar taraqqiyoti uchun muhim omil bilib xizmat qilgan, 
bugungi tariximizni о‘rganishimizda qadimgi yozma manbalar muhim ahamiyat 
kasb etadi. Jahon tarixidagi dastlabki о‘ziga xos arxivlar albatta yozuv 
rivojlangandan keyin, asosan xukumdorlarning saroylarida tо‘plangan va asosan 
davlat boshqaruviga oid hujjatlar bо‘lgan. 
Bizning о‘lkamiz tarixi haqida ma’lumot beruvchi yodgorliklar ham kо‘p 
Shulardan eng e’tiborga molik Yuqori Zarafshondagi Qal’ai Mug‘dan topilgan 
sug‘d yozuvidagi hujjatlardir. 
Sug‘d tilidagi yozuvlar asosan IU-X asrlarga oid bо‘lib, turli mazmundagi 
yuridik hujjatlar (ahdnomalar, nikoh haqidagi shartnomalar, oldi-sotti hujjatlari, 
tilxatlar), hukumdorlar (Sug‘d, , Turk va Farg‘ona hukumdorlari) о‘rtasidagi 
yozishmalar, xujalikning kundalik turmushiga oid hujjatlar, masalan, xarajatlardan 
iborat hujjatlar hamda farmonlardan iborat.