Часть VIII

587
“Young Scientist” . # 21 (259) . May 2019
Other
Other
12. Захаров Н. Собака бывает кусачей… // ЭЖ-Юрист. 2013. N 36: [Электронный ресурс] https://base.garant.ru
13. Информационный портал Управления ЖКХ и С городского округа Первоуральск: [Электронный ресурс] http://
prvugkh.ru.
14. Информационный портал Первоуральское Городское Общество Защиты Животных: [Электронный ресурс] http://
pervo-priut.ru/.
15. Информационный портал ren.tv: [Электронный ресурс] https://ren.tv/novosti/2016–12–01/
putin-zayavil-o-neobhodimosti-sozdaniya-gumannoy-sistemy-obrashcheniya-s.

---

588
«Молодой учёный» . № 21 (259) . Май 2019 г.
Молодой ученый Қазақстан
Молодой ученый Қазақстан
М О Л О Д О Й У Ч Е Н Ы Й Қ А ЗА ҚСТА Н
Алматы қаласының атмофералық ауа сапасын жақсарту бойынша
іс-шаралардың тиімділігін бағалау
Берікболқызы Еркежан, магистратура студенті
Казахский национальный университет имени Аль-Фараби (г. Алматы)
Мақалада климаттың өзгеруіне және адам өміріне әкелетін зиянды шығарындылардың әсерін ашып көрсету, 
бағалау және көпжылдық бағалау қарастырылған.
Кілт сөздер:
 ластану, эффективтілік, Алматы, вариация, атмосфера ластану индексі, ШМК, тасталым.
Оценка эффективности мероприятий по улучшению качества
атмосферного воздуха Алматы
Берикболкызы Еркежан, студент магистратуры
Казахский национальный университет имени Аль-Фараби (г. Алматы)
В статье рассматриваются раскрытие, ранжирование и многолетняя оценка последствий вредных выбро-
сов, приводящих к изменению климата и жизни человека.
Ключевые слова:
 загрязнение, эффективность, Алматы, вариация, индекс загрязнения атмосферы, ПДК, 
сброс.
А
тмосфераның ластануы — әр түрлі газдардың, қатты 
және сұйық заттардың немесе табиғи булар мен қал-
дықтардың ұсақ түйіршіктерінің ауаға қосылуы. Бұлар-
дың ішінде газ тектес заттар атмосфераға шығарылатын 
ластағыштардың шамамен 90 %-ін құрайды. Көп тараған 
атмосфера ластағыштарына күкіртті газ (SO
2
), азот ок-
сидтері (NO
2
), көміртек оксидтері (иіс газы СО), хлор, 
формальдегид (НСНО), фенол-бенз (а) пирен, шаң-тозаң 
жатады.Атмосфераның ластану деңгейін үздіксіз бақылау-
дан басқа қосымша әдістер қолданылады. Атмосфераның 
ластану деңгейін зерттеудің қосымша әдістері: атмосфе-
ралық жауын — шашын сынамаларын алу және талдау; 
қардағы, топырақтағы және өсімдік жамылғысындағы зи-
янды заттардың құрамын анықтау. Бұл мәліметтер процесі 
жүретін жауын-шашын және жауын-шашын болмаған кез-
дегі құрғақ заттар түсетін, бұлт түзілетін, газ алмасу про-
цесі жүретін атмосфера қабатының ластануын сипаттайды.