Ijtimoiy-iқtisodiy tizimlar va mulkchilik munosabatlari

 

9-jadval 

O’zbekistonda akstiyadorlik jamiyatlari faoliyatining asosiy ko’rsatkichlari 

 

Ko’rsatkich 

2005 

2006 

2007 

2008 

2009 

Akstiyadorlik jamiyatlari 

soni 

2114 

2017 

1925 

1826 

1619 

Akstiyadorlik 

jamiyatlarining umumiy 

ustav fondi, mlrd. so’m 

2787,3 

2996,4 

3255,8 

4545,6 

5805,1 

 

Prezidentimiz  hozirgi  vaqtda  yana  bir  muhim  masala  –  mamlakatimiz 

iqtisodiyotida  kichik  biznes,  birinchi  navbatda  xususiy  tadbirkorlikning  roli  va 

ulushini  yanada  kengaytirishni  ta’minlay  oladigan  qonunlarni  qabul  qilish 

masalasi dolzarb bo’lib qolayotganligini ko’rsatib o’tdi. To’g`ri, mamlakatimizda 

mustaqillik  yillarida  kichik  biznes  va  xususiy  tadbirkorlikni  rivojlantirishga 

bo’lgan  alohida  e’tibor  o’z  natijalarini  ko’rsatdi.  Ma’lumki,  kichik  biznesning 

ixchamligi, harakatchanligi, iqtisodiy  manfaatlarni nisbatan to’laroq namoyon eta 

olishi, bozor kon’yunkturasi o’zgarishlariga tez moslasha olishi kabi xususiyatlari 

uning iqtisodiyotni tubdan o’zgartirishda eng samarali va qulay vositalardan biriga 

aylantirdi. Mazkur soha taraqqiyoti uchun alohida  shart-sharoitlarning  yaratilishi, 

soliq, bojxona va boshqa to’lov imtiyozlarining belgilanishi, nisbatan arzon kredit 

resurslarining  taqdim  etilishi  natijasida  qisqa  davr  ichida  kichik  biznes 

korxonalarining  soni  ahamiyatli  darajada  oshib  bordi.  Statistik  ma’lumotlarga 

ko’ra, 1992 yilda ro’yxatga olingan kichik biznes korxonalarining soni atigi 16,5 

mingtani  tashkil  etgan  bo’lsa,  2010  yilning  1  yanvar  holatiga  bu  ko’rsatkich 

---

 

41 

(fermer  xo’jaliklaridan  tashqari)  224,2  mingtaga  etdi,  ya’ni  deyarli  14  baravar 

o’sdi.  Amalga  oshirilgan  chora-tadbirlar  natijasida  kichik  biznes  sub’ektlarining 

yalpi  ichki  mahsulotdagi  ulushi  2009  yilda  50,1  foizga  etdi.  Holbuki,  bu 

ko’rsatkich mustaqillikning dastlabki yillarida 1,5 foizni, 2000 yilda esa 31 foizni 

tashkil etgan edi (10­rasm).