Narzulla Jo„rayev O„zbekiston tarixi

Milliy g„oya, O„zbekistonning mustaqillika erishishi haqidagi siyosiy, ilmiy, 
nazariy, falsafiy, tarixiy, badiiy va diniy qarashlar majmui, xalqni kelajakka 
ishonch, e‟tiqod ruhida tarbiyalovchi g„oyaviy qurol, barcha toifa kishilarini shu 
maqsad yo„lida birlashtiruvchi g„oyat qudratli ma‟naviy omil hisoblanadi.
Shundan kelib chiqib: 
– O„zbekistonning mustaqillikka erishishini tarixiy muqarrar jarayonligini 
ko„rsatish; 

---

375 
– Yangi Konstitutsiyada qonunan maqsad qilib qo„yilgan adolatli, demokratik, 
fuqarolik jamiyat haqida ilmiy-nazariy qoidalarni ishlab chiqish; 
– O„zbekistonning kelajagiga ishonch va kishilarda yangi ijtimoiy-siyosiy 
dunyoqarashni shakllantirishni milliy g„oyaga asos bo„luvchi qarashlar deyish 
mumkin. Biroq, yuqorida keltirilganlar jamoat tashkilotlari, ilmiy muassasalar, ayrim 
siyosatshunoslarning milliy istiqlol mafkurasi xususidagi nuqtayi nazarlari va shaxsiy 
qarashlari edi, xolos. Hali asl ma‟noda istiqlol mafkurasining nazariy jihatdan, uning 
amaliy tomonlari dastur shaklida, qo„llanma sifatida yetarlicha ochib berilmagan edi. 
Milliy istiqlol mafkurasining nazariy jihatlari Prezident I.A.Karimovning, ayniqsa, 
keyingi yillardagi nutq va risolalarida atroflicha yoritib berildi. Xususan, 1995-yil 24-
fevralida O„zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining birinchi sessiyasida 
«O„zbekistonning siyosiy, ijtimoiy va iqtisodiy istiqbolining asosiy tamoyillari» 
mavzuida keng qamrovli ma‟ruza qildi. 
Avvalo ushbu risola o„zining nazariy jihatdan puxta, rivojlanishimizga doir amaliy 
taklif va mulohazalarga boy qo„llanmaliligi bilan xarakterlidir. Darhahiqat, 
kitobchada mustaqillik yillarida amalga oshirilgan ishlar tahlil qilinadi, bugungi 
ijtimoiy siyosiy hayotga tavsif beriladi, ichki va tashqi siyosatga doir vazifalar 
oydinlashtiriladi. Bir so„z bilan aytganda xalqimiz XXI asrga qanday o„tadi, degan 
savollarga aniq javob beriladi. Shuning uchun ham ushbu nutq siyosiy hayot uchun 
dasturiy hujjat, amaliy faoliyat uchun qo„llanma bo„ldi. 
Bir so„z bilan aytganda ana shu sessiyada so„zlangan nutq bizning qariyb to„rt yil 
mobaynida to„plangan tajribalarimizni to„plab, davlat siyosatining taktika va 
strategiyasini aniq-ravshan belgilab berdi. Milliy istiqlol mafkurasining asl o„zagini, 
butun mazmun-mohiyatini, ko„lami va miqyosini ko„rsatib berdi. 
Mustaqillikning to„rt yilligi arafasida jamoatchilik yana bir sovg„a oldi. 
I.A.Karimovning «O„zbekiston iqtisodiy islohotlarni chuqurlashtirish yo„lida» kitobi 
nashrdan chiqdi. Bir-biri bilan uzviy bog„langan, bir-birini mantiqiy jihatdan davom 
ettiradigan ushbu monografiya «Iqtisodiy islohotlar birinchi bosqichining yakunlari 
va saboqlari» hamda «Iqtisodiy islohotlar ikkinchi bosqichining vazifalari va ustuvor 
yo„nalishlari» kabi qismlardan iborat. Mazkur asarda yo„naltirilgan barqaror bozor 
iqtisodiyotiga, ochiq tashqi siyosatga ega bo„lgan kuchli demokratik huquqiy davlatni 
va fuqarolik jamiyatini barpo etishga, inson uchun munosib turmush va faoliyat sha-
roitini vujudga keltirish, jamiyatni ma‟naviy-axloqiy jihatdan yangilash va taraqqiy 
ettirishning nazariy hamda amaliy negizlarini belgilab berish tamoyillari ishlab
chiqildi. 
Asar o„zining hayotiy faoliyatini Vatanimizning mustaqilligini mustahkamlashga 
bag„ishlagan har bir fuqaroni: u olim bo„ladimi, ishchi-xizmatchi yoki dehqon 
bo„ladimi, o„z ishiga mas‟uliyat bilan qarashga, o„z faoliyatini tahlil qilish, hayotiy 
saboqlar chiqarish ruhida tarbiyalaydi. 
Bugungi kunda ushbu kitob jahonning ko„p mamlakatlarida nashr etildi, o„nlab 
tillarga tarjima qilindi. Uni dunyo xalqlari o„rganayotganligi asarning ilmiy qiymati 

---

376 
naqadar yuksakligini ham nazariy, ham amaliy xulosalari qator mamlakatlar ijtimoiy-
iqtisodiy taraqqiyotda yangi yo„nalish yuz berayotganini ko„rsatadi.