Чорва моллари туёғи кўпайиши натижаоида чорвачи-
лик маҳсулотлари ишлаб чиқариш ҳажми ҳам йилдан-йилга
ўсиб бормоқца, 1991-2010 йилларда гўшт (тирик вазнда)
ишлаб чиқариш 184,5%га ўсди
Сут етииггириш эса шу давр-
да
185,2%га ўсди (9.2.5-жадвал).
Ў збекистонда асосий чорвачилик маҳсулотлари иш лаб
чиқариш кўрсаткичлари (минг тон н а)10
М а\сулот турларм
19916
1996Й
2000Й
2005Й
20106
2010
Йкцдв
1991 йилга
имсбата
%
Гўшт (тирик вацнда)
792
80(1,6
841
1061,2
1461.4
184,5
Сут
3331
3404
3636,2
4554,9
6169,6
185,2
Тухум (млн лона)
2347
1057
1252.9
1966.7
3058.8
130,3
Мустақиллик йилларида тухум етиштириш соҳасида
пасайиш ва кўтарилишлар юз берган. 1996 йилда 1991
йилга нисбатан тухум ишлаб чиқариш 2,2 баробарга ка-
майиб кетган эди. 1996 йилдан бошлаб паррандачиликка
эътибор кучайиши натижасида 2010 йилда 1996 йилга нис-
батан тухум етиштириш 2.8 баробарга ўсди. 2010
йилда
2008 йилга нисбатан эса бу кўрсаткич 1,5 баробарга ўсди.
Қишлоқ хўжалигидаги таркибий ўзгаришлар хўжа-
лик юритувчи субъектлар таркибида ҳам юз бермоқда.
Мустақилликнинг дастлабки йилларида қишлоқ хўжали-
ги субъектларининг асосий шакллари давлат хўжалиги
(совхоз), жамоа хўжалиги (колхоз), шахсий томорқа
хўжаликлари ҳисобланар эди. Мамлакатимизда қишлоқ
хўжалиги соҳасида амалга оширилган мулкий ислоҳот-
лар натижасида қуйидашлар амалга оширилди:
- давлат мулки тугатилиб, хусусий. жамоа, ҳиссадорлик
ёки хориж сармояси билан шаклланядиган мулклар юзага келди;
- қишлоқ хўжалигида мулк “давлат мулки" ва “жамоа
мулки” (шгфкат ва жамоа хўжаликлари) шакттадан “ху-
10 Ўэбекистон Республикаси Кишлок ва сув хўжалиги ваэирлиги
маълумптларк асосида муаллиф томпнидан туэилган.
171
www.ziyouz.com kutubxonasi
сусий мулк” (деҳқрн ва фермер хўжаликлари)
шаклига
ўткаэилди (105та қоракўлчиликка ихтисослаштирилган
ширкат хўжаликлари ва илмий-тадқиҳот институтлари-
нинг тажриба хўжаликларидан ташқари);
- жамоа мулки бўлган боғ ва
токзорлар, чорва ферма-
лари ва моллари, техникалар ҳамда бошқа
мол-мулклар
хусусийлаштирилди;
- хусусий мулкларни ҳимоя қилиш ва уларнинг ривож-
ланишини ҳукуқий жиҳатдан кафолатлаш бўйича меъё-
рий хужжатлар қабул килинди.
Кишлоқ хўжалигида нодавлат сектпр томонидан 99 фоиз
маҳсулот ишлаб чиқарилмокда. Бунинг оқибатида фермер
хўжаликлари сони 2001 йилда 42315 тани, 2008 йилда 215776
тани ташкил этди. 2008 ва 2010 йилларда фермер хўжликла-
ри ер участкаларини мақбуллаштириш жараёнлари
амалга
оширилганидан кейин, уларнинг сони 2011 йил январь ҳола-
тига келиб, 66134 тани ташкил этди (9.2.1-чизма).
Республикамизда фермер хўтжаликларининг қишлоқ
хўжалиги маҳсулотлари ишлаб чиқаришдаги улуши йил-
дан-йилга ўсиб бормоқда. 2009 йилда фермер хўжалик-
лари қишлоқ хўжалиги маҳсулотларининг 34,5%ини, пах-
та хом ашёсининг 99,2%ини, ғалланинг 81,4%ини ишлаб
чикаришди. Таъкидлаш жоизки, қишлоқ хўжалигида фой-
даланилаетган ер майдонларининг шўрланкши
кучайди
9.2.1 -чизма
Do'stlaringiz bilan baham: