O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti “Himoyaga ruxsat etilsin”

 
7. Mixaylenko Vselovod Yevdokimovich выдающийся учёный и 
человек с большой буквы. (
Mualliflar Sh.K.Murodov, R.J.Tojiyev, 
A.A.Xolmurzayev. Farg‘ona 1997.) 
Ushbu risola Ukrainada xizmat ko‘rsatgan fan arbobi, Ukraina Oliy maktab 
fanlar va qurilish akademiklari akademigi, texnika fanlari doktori, professor, 

---

45 
chizma geometriya va cizmachilik fanlari rivojiga katta xissa qo‘shgan, bir gurux 
fan arboblari va injener kadrlarni tayyorlagan V.Ye.Mixaylenkoning 70 yilligiga 
bag‘ishlab yozilgan. 
Ushbu risoladan grafika fanlari o‘qitiladigan oliy o‘quv yurtlari talabalari va 
o‘qituvchilari mustaqil foydalanishlari mumkin. 
8. Yaqqol tasvirlar nazariyasi. (Aksonometrik proyeksiyalar). (
Metodik 
qo‘llanma. Mualliflar Sh.K.Murodov, M/I/Muxamedova, A.H.Valiyev. Nizomiy 
nomidagi TDPU Toshkent 2010.)
Mazkur metodik qo‘llanma 5A1400702- “Muxandislik grafikasi” 
mutaxasisligining o‘quv rejasidagi “aqqol tasvirlar nazariyasi” fani dasturiga mos 
bo‘lib, magistratura talabalariga mo‘ljallab yozilgan. Unda aksonometrik 
proyeksiyalar nazariyasi va amaliyotda keng qo‘llanilishi bayon etilgan. 
Qo‘lanmada umumiy aksonometriya qoidalari, to‘g‘ri va qiyshiq burchakli 
aksonometrik proyeksiyalar turlari to‘g‘risida, trimetric proyeksiyalar to‘g‘risida 
ma’lumotlar berilgan. Shuningdek, aylana aksonometriyasi bo‘lgan ellips o‘qlari 
xosil bo‘lishi va yasalishi, aksonometriyada pozitsion masalalarni yechish usullari 
xamda aksonometrik proyeksiyalarda soyalarni yasash keng bayon etilgan. 
Qo‘llanmadan OTMning barcha yo‘nalishdagi bakalavriyat talabalari va 
o‘qituvchilar hamda loyixalash instituti xodimlari xam foydalanishlari mumkin. 

---

46 
9. Lekalo egri chiziqlari. (
Metodik qo‘llanma. Mualliflar Sh.K.Murodov, 
A.N.Valiyev, B.N.Valiyeva. Nizomiy nomidagi TDPU. Toshkent 2010.)
 
Mazkur metodik qo‘llanma pedagogika oliy o‘quv yurtlarining 5140700-“ 
Tasviriy san’at va muhandislik grafikasi” ta’lim yo‘nalishi o‘quv rejasidagi 
chizmachilik va chizmachilik praktikumi fanlarining “Geometrik chizmachilik” 
bo‘limidagi lekalo egri chiziqlari mavzusiga mo‘ljallab yozilgan. 
Unda ikkinchi tartibli va siklik egri chiziqlar, evolventa va spirallar, sinusoida 
va konusoida kabi egri chiziqlar to‘g‘risida ma’lumotlari va ularni yasash usullari 
berilgan. Shuningdek, ikkinchi tartibli egri chiziqlarda tutashma bajarish qoidalari, 
ularga urinmalar o‘tkazish egriik markazlarining geometrikmo‘rnini aniqlash va 
lekalo egri chiziqlarining amaliy ahamiyati ham qisman yoritilgan. Yuqori tartibli 
tekis va fazoviy egri chiziqlar haqida tushuncha va misollar keltirilgan keltirilgan. 
Lekalo egri chiziqlarini muhandislik amaliyotida qo‘llanishiga doir bir qator 
misollar rasm ko‘rinishida berilgan. 
Qo‘llanmadan “Muhandislik grafikasi” ixtisosligi magistrlari, chizmachilik 
fani o‘qitiladigan oliy, kasb-hunar ta’limi talabalari hamda konstruktorlik 
loyihalash ishlarida bevosita foydalanishlari mumkin. 

---

47