Mundarija kirish 4 akt bilan taraqqiyot o'rtasidagi o'zaro aloqa

1-ma’ruza. AKT bilan taraqqiyot o'rtasidagi o'zaro aloqa 
 
Reja: 
 
1.
Mingyillik Rivojlanish Maqsadlari
.
2.
AKT va ta’lim 
3.
AKT sohasida kadrlarni tayyorlash 
4.
Sog’liqni saqlashda AKT 
Kalit so’zlar:
Mingyillik rivojlanish maqsadlari, Gender va ta’lim, 
ekologik barqarorlik, global hamkorlik, AKT va ta’lim, kadrlar tayorlash, 
Sog’liqni saqlashda AKT.
 
 
1. Mingyillik Rivojlanish Maqsadlari. Mingyillik Sammiti 
2000 yilda jahon tarixida va Birlashgan Millatlar Tashkiloti tarixida muhim 
voqea bo’ldi. Mingyillik Sammiti muhim global chaqiriqlarga e’tiborni qaratish 
uchun 189 mamlakat rahbarlarini to’pladi. Ular ushbu dunyoni butun insoniyat 
uchun yaxshiroq qilish majburiyatini o’z zimmalariga oldilar. Davlatlar 
qashshoqlikka qarshi kurashish, asosiy xizmatlardan asosiy turlaridan bahramand 
bo’lishni yaxshilash, kasalliklar tarqalishini kamaytirish va atrof muhitni 
himoyalash uchun kuch-g’ayratni birlashtirish borasida noyob imkoniyatga ega 
bo’ldilar. Mingyillik Deklaratsiyasi 21 asrga mo’ljallangan Global kun tartibini 
belgilab berdi hamda Mingyillik Rivojlanish Maqsadlari (MRM) sifatida ma’lum 
bo’lgan sakkizta aniq maqsadga erishishga qaratilgan vazifalarni qo’ydi. 
SHunday qilib, Mingyillik Deklaratsiyasi jahon yetakchilarining azmu qarorlarini 
aks ettiradi, 2015 yilgacha bo’lgan davrda rivojlanishning xaritasi hisoblanadi. 
Mingyillik Rivojlanish Maqsadlari nima? 
Mingyillik Rivojlanish Maqsadlari jahon yetakchilari qashshoqlik 
darajasini pasaytirish va kishilar farovonligini oshirish bo’yicha muhim 
harakatlarni o’zaro kelishib olgan doira. U rivojlanishning bir-biri bilan o’zaro 
bog’liq, aniq muddatlar, vazifalar hamda ko’rsatqichlarga ega bo’lgan sakkiz 
maqsadini ko’rsatib beradi-ki, ularga qarab maqsadlarga qanchalik erishilganini 
aniqlash mumkin. MRM jahon hamjamiyati sa’y-xarakatini kishilar hayotini 
jiddiy va o’lchab bo’ladigan darajada yaxshilashga erishishga yo’naltiradi hamda 
erishilgan natijalarni baholash mezonlarini belgilab beradi. Bular:
1-Maqsad - O’ta qashshoqlikka va ochlikka barham berish 
2-Maqsad - Umumiy boshlang’ich ta’limga erishish 

---

 6 
3-Maqsad - Ayollar va erkaklar tengligini rag’batlantirish va ayollarning 
huquq hamda imkoniyatlarini kengaytirish 
4-Maqsad - Bolalar o’limini qisqartirish 
5-Maqsad - Onalar salomatligini yaxshilash 
6-Maqsad - OIV/OITSga, bezgak va boshqa kasalliklarga qarshi kurash 
7-Maqsad - Ekologik barqarorlikni ta’minlash
8-Maqsad - Rivojlanish maqsadida global hamkorlikni shakllantirish 
Dastlabki yetti maqsad barcha ko’rinishlardagi: ochlik, daromadning 
yetarli darajada bo’lmasligi, ta’lim va tibbiy xizmat sifati pastligi, gender 
tengsizlik va atrof muhit ahvolining yomonlashuvi ko’rinishidagi kambag’allik 
darajasini pasaytirishga qaratilgan. Bu maqsadlarga majmu holda erishilsa, 
kambag’allikni kamaytirishga keng qamrovli yondashuv ta’minlanadi. 
Sakkizinchi maqsad dastlabki yetti maqsadga erishish vositasidir. U 
birinchi navbatda rivojlangan mamlkatlar oldiga vazifalar qo’yib, ularni 
kambag’al mamlakatlar qarzlarini kamaytirish hamda ularning rivojlanishiga 
ko’maklashish bo’yicha qo’shimcha choralar ko’rishga da’vat etadi. 
Muvaffaqiyatlarimizni MRM bilan qiyoslaganda 
O’zbekiston Mingyillik Ma’ruzasini imzolagan mamlakat sifatida MRMga 
erishish bo’yicha o’z majburiyatlarini bajarmoqda. Hukumat bu maqsadlarning 
milliy rivojlanishda muhimligi hamda dolzarbligini e’tirof etgani holda, donor 
tashkilotlar va fuqarolik jamiyati bilan hamkorlikda o’z milliy vazifalari hamda 
MRM bo’yicha ko’rsatqichlarini ta’riflashga kirishdi. Milliy ekspertlar guruhi 
tegishli vazifalar va ko’rsatqichlarni belgilash yo’li bilan har bir maqsad bo’yicha 
rivojlanish yo’nalishlarini tahlil qilish uchun muhim qadamlar qo’ydi. Sakkiz 
milliy MRM quyidagicha berilgan: 
1-Maqsad - Kam ta’minlanganlikni va qoniqarsiz oziqlanishni qisqartirish 
2-Maqsad - Boshlang’ich va o’rta maktablarda ta’lim sifatini oshirish 
3-Maqsad - Ayollar va erkaklar tengligini rag’batlantirish hamda 
ayollarning huquq va imkoniyatlarini kengaytirish 
4-Maqsad- Bolalar o’limini qisqartirish 
5-Maqsad - Onalar salomatligini yaxshilash 
6-Maqsad- OIV/OITSga, sil kasalligiga va bezgakka qarshikurash 
7-Maqsad - Ekologik barqarorlikni ta’minlash 
8-Maqsad- O’zbekiston va rivojlanish maqsadida global hamkorlik 
Hukumatning MRM muhimligini e’tirof etishi, jumladan, MRMni Aholi 
farovonligini oshirish strategiyasi bo’yicha oraliq xujjat (AFOSOH)ga 
muvaffaqiyat bilan moslashtirib va qo’shib borilayotgani bilan tasdiqlanadi. Zero, 
olib borilayotgan ishda monitoring va hisobot tizimlarini yaratish uchun 
qo’shimcha choralar zarur. Milliy MRM ham, AFOSOH ham aholi turmush 

---

 7 
darajasini oshirishga yo’naltirilganligi munosabati bilan ularning ta’riflari bir-
birini to’ldiradi. 
O’zbekistonda MRM bo’yicha ilk asosiy tadqiqot MRMni mamlakatning 
rivojlanish xususiyatlariga moslashtirish jarayonida tayyorlangan edi. Unda yetti 
MRMdan har biri O’zbekiston sharoitiga tatbiqan ko’rib chiqiladi, MRMni 
ro’yobga chiqarishning va erishilgan natijalarni monitoring qilishning ehtimol 
tutilgan muammolari belgilanadi. 
Aholining MRMdan xabardorligini oshirish bo’yicha kampaniyani 
o’tkazish O’zbekistonda ularni ro’yobga chiqarishni ta’minlash shartlaridan 
biridir. Bu borada asosiy e’tibor davlat institutlariga, fuqarolik jamiyatiga, OAV 
va keng jamoatchilikka qaratiladi, bunda siyosatchilarga ham, oddiy fuqarolarga 
ham teng darajada tayaniladi.