V azir lig I a d h a m vaisov teri va tanosil

r is h la r n a t i j a s i d a p a y d o b o i a d i . V a q t o 4tib, o ‘z g a r i b s o i * i l i b k e t a d i v a
o 4r n i d a d o g 4 q o l a d i . T u g u n c h a q i p i q l i t e m i r a t k i ( p s o r i a z ) , q i z i l y a s s i
t e m i r a t k i v a z a x m n i n g i k k i l a m c h i d a v r i d a u c h r a y d i ( 1 0 - r a s m ) .
Do‘mboqcha 
( t u b e r c u l u m ) -  b u b i r l a m c h i , p r o l i f e r a t i v , b o 4s h l i q s i z ,
teri s a t h i d a n k o ‘t a r i l i b t u r a d i g a n , k a t t a l i g i 1 s m g a c h a b o i g a n c h u q u r
e l e m e n t b o i i b , d e r m a q a v a t i d a p a t o l o g i k o ' z g a r i s h l a r n a t i j a s i d a p a y d o
b o i a d i . D o 4m b o q c h a k e y i n r o q n e k r o z g a u c h r a b y a r a l a n a d i v a n i h o y a t ,
y a r a c h a n d i q h o s i l q i l i b b i t a d i . A y r i m h o l l a r d a d o 4m b o q c h a s o ' r i l i b ,
o ‘ r n i d a a t r o f i k c h a n d i q h o s i l q i l a d i . D o 4m b o q c h a t e r i s i l i
34

---

11 -rasm. Birlamchi morfologik elementlar. Toshmalar.
a) 
Pufakcha (vesicula). Subepidermal pufakcha
b) 
Pufak (bulla). Bu birlamchi ekssudativ toshma bo'lib, bo'shliq hosil qiladi, 
teri sathidan ko'tarilib turadi, kattaligi 1 sm dan kattaroq bo'ladi. Pufak 
ichida seroz suyuqlik bo'ladi. 
d) 
Yiringcha (pustula). Bu birlamchi, ekssudativ bo'shliq hosil qiladigan, teri 
sathidan ko'tarilib turadigan, ichida esa yiring suyuqligi bor kovak
toshmadir.
ye) 
Tuguncha (papula). Teri sathidan ko'tarilib turadi, bo'shliqsiz, kattaligi 1 
sm gacha bo'lishi mumkin.
(tuberkulyoz), moxov (lepra), leyshmanioz va zaxmning uchlam chi 
davrida uchraydi 
(10-rcism).
Tugun 
(nodus) -
bu birlamchi, proliferativ, bo'shliqsiz, teri sathidan 
ko'tarilib turadigan, kattaligi 1 sm dan to tuxumday, chuqur element 
bo'lib, derma va teri osti yog4 qavatida hosil b o 4lib o 4sadi. Keyinchalik 
tugun so4rilib atrofik chandiq yoki yaralanib, yara, chandiq hosil qilib 
bitadi. Tugun teri sili, moxov, yomon jarohat va zaxmning uchlamchi 
davrida uchraydi