O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi munira Jo’raqulovna Allayeva, Ziyovuddin Zaynutdinovich Hakimov, Soloy Ro’zimamatovich Ismailov, Salohiddin Djo’rayevich Aminov, Tollibay Boltayevich Mustanov


 Gipotalamus va gipofiz gormonlari dori vositalari



Download 10,08 Mb.
Pdf ko'rish
bet381/534
Sana14.04.2022
Hajmi10,08 Mb.
#552287
1   ...   377   378   379   380   381   382   383   384   ...   534
Bog'liq
FARMAKOLOGIYA . Дарслик. 2020

12.1.1. Gipotalamus va gipofiz gormonlari dori vositalari 
Gipofiz 3 ta: oldingi, orqa va kamroq namoyon bo‘lgan o‘rta bo‘laklardan 
iborat. Oldingi va o‘rta bo‘laklari bez hujayralaridan iborat bo‘lib, 
“adenogipofiz” nomi bilan jamlangan. Oldingi bo‘laklari adrenokortikotrop, 
somatotrop, tireotrop, follikul rag‘batlantiruvchi, lyuteinizatsiyalovchi va 
laktotrop gormonlar ajratadi. Ularni hosil bo‘lishi va ajralishi maxsus gormonlar 
ajralishni (relizing – inglizcha 
to release 
– ozod qilish, ajratish) 
rag‘batlantiruvchi va susaytiruvchi omillar bilan boshqariladi. O‘rta bo‘lagi ba'zi 
sut emizuvchilarda melanotsidlarni rag‘batlantiruvchi gormonlar (α, β, γ) ni 
ajratadi va u ham gipotalamus nazoratidadir. Gipotalamus va adengipofiz 
gormonlarining sintezi va ajralishi teskari bog‘lanish prinsipi asosida 
boshqariladi, chunki gipotalamus va gipofiz markazlarining faolligi 
gormonlarning qonda aylanib yuruvchi konsentratsiyasiga bog‘liq. Qonda 
gormonlar 
miqdorini 
kamayishi 
gipotalamo 
– gipofizar sistemani 
rag‘batlantiradi va aksincha, ortishi ushbu sistemaga susay-tiruvchi ta'sir 
ko‘rsatadi. Neyrogipofiz, deb ataluvchi orqa bo‘lak nerv oxirlari va 
kortikosteroid 
molekulasi 
Kortikosteroid gormonlarning hujayra ichi retseptorlari bilan o’zaro ta’sir 
mexanizmi 
GSK – kortikosteroid bog’lovchi globulin 
AR – aktivlangan retseptor 
retseptor 
sitoplazma 
GSK 
Effekt 
Oqsil sintezi 
iRNK 
Yadro
DNK 
AR 
Plazmatik membrana 


- 630 -
hujayralardan iborat gliyani eslatadi. Unda 2 ta gormon: oksitotsin va 
vazopressin (antidi uritik gor-mon) mavjud. Bu gormonlar gipotalimusning
1
supraoptik va paraventrikulyar yadrolaridan boshlanuvchi neyrosekretor 
hujayralarda hosil bo‘ladi. Ularning ak-sonlari gipofiz oyoqchalari orqali uning 
orqa bo‘lagiga o‘tadi. Ushbu aksonlarning oxirlari neyrogipofizning kapilyarlari 
bilan zich birlashgan bo‘lib, unga oksitotsin va vazopressinni bevosita ajratadi 
(neyronlarda ikkala gormon neyrofizin I va II oqsil bilan bog‘langan, faolsiz 
kompleks holida bo‘ladilar). Ikkala gormonning ajralishi nerv impulsi ta'sirida 
amalga oshadi.

Download 10,08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   377   378   379   380   381   382   383   384   ...   534




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish