―умумий ва хусусий физиотерапия асослари‖

Парафинтерапия 
Нефтни сублимация қилиб олинадиган парафин юқори молекулали 
углеводлар аралашмасидан иборатдир. Парафин ўзининг физик хусусиятлари 
– иссиқликни кам ўтказиш, иссиқлик сиғимининг катталиги, қўйилган жой-
даги тўқималарга босим билан таъсир кўрсатиши туфайли даволашда кенг 
қўлланилади. Тиббиѐтда зичлиги 0,9 ва эриш ҳарорати 45-52
о
бўлган оқ 
парафин ишлатилади. Парафин қайта ишлатилганда, унга ҳар сафар 20-25 % 
янгиси қўшилиб турилади. Бир парафиндан 5-7 мартадан ортиқ фойдала-
нилмайди. Жароҳатга ѐки шиллиқ пардага қўйилган парафин қайта 
ишлатилмайди. Парафиннинг даволовчи таъсири асосида иссиқлик ва 
механик омиллар ѐтади. 
Апплекация 
соҳасида 
тўқималарга 
иссиқлик 
ўтказилади 
ва 
тўқималарнинг маҳаллий ҳароратини оширади (1- 3
0
С га). Маҳаллий қон 
оқимининг паст молекуляр гуморал омилларининг йиғилиши натижасида 
микроциркуляр оқимнинг томирлари кенгаяди ва маҳаллий қон айланишини 
кучайтиради. Тери гиперемияси тўқималарда метаболизмни кучайтиради, 
шунингдек инфильтратларнинг сўрилишини ва жарохатланган ўчоғда 
репаратив регенерацияни тезлаштиради. Апплекация соҳасида скелет 
мушаклар спазмининг, оғриқнинг камайишига, чандиқнинг қайта 

---

177 
тузилишига ва бўшашига олиб келади. Парафин совиганда унинг ҳажми 
кичиклашади, 
бу 
тўқималар 
юзаси 
компрессияси, 
тери 
механорецепторларнинг қўзғалиши ва унинг термомеханик сезувчанлик 
структурасининг фаоллашиши билан кечади. Натижада маҳаллий ва 
сегментар-рефлекторли нейро-рефлектор реакциялар шаклланади, бу таъсир 
соҳасидаги тўқималар трофикасини тезлаштиради.
Даволовчи самара:
яллиғланишга қарши (репаратив-регенератив, 
шишишга қарши), метаболик, трофик. 
Кўрсатмалар. 
таянч-ҳаракат аппарати (суяк синишлари, бўғим 
чиқишлари, боғлам ва мушак узилишлари, артритлар, периартритлар, 
артрозлар) ва периферик нерв системасининг (радикулит, невралгия, 
невритлар) касалликлари ва жарохатлари асоратлари, ички органлар 
касаллиги (сурункали бронхит, трахеит, зотилжам, плеврит, сурункали 
гастрит, ошқозон ва 12 бармоқ ичак яра касаллиги, дуоденит, сурункали 
холецистит ва гепатит, қорин бўшлиғида битишма жараѐни, сурункали 
колит), аѐллар жинсий органларининг сурункали яллиғланиш касалликлари, 
варикоз касаллиги, полиомиелит, тери касаллиги, жарохатлар, куйишлар, 
совуқ уришлар, трофик яра, вибрацион касаллиги, Рейно касаллиги. 
Стоматологияда: юзнинг юмшоқ тўқималари ва жағнинг жарохатлари, 
сурункали яллиғланиш жараѐнлари, пародонтоз, оғиз бўшлиғи шиллиқ 
пардасининг эрозив-ярали жарохати, юз ва уч бошли нерв жарохати.