―умумий ва хусусий физиотерапия асослари‖

Даволовчи самара
 : 
я л л и ғ л а н и ш г а қ а р ш и (ш и ш и ш г а
қ а р ш и, р е г е н е р а т и в–п р о л и ф е р а т и в), м е т а б о л и к, м а ҳ а л- 
л и й а н а л ь г е т и к, в а з о а к т и в. 
Кўрсатма.
Ички органларнинг йирингсиз сурункали ва ўткир ости 
яллиғланиш касалликлари, куйиш ва совуқ уриш, секин битувчи жарохат ва 
яралар, оғриқ синдроми билан периферик нерв системасининг касалликлари 
(миозитлар, 
невралгия), 
таянч-ҳаракат 
аппарати 
жарохатларининг 
асоратлари, жағ-юз соҳасининг сурункали яллиғланиш жараѐнлари. 
Қарши кўрсатмалар.
Ўткир йирингли-яллиғланиш касалликлари, мия 
қон айланишининг етишмовчилиги (айниқса вертебро-базилляр бассейнида), 
вегетатив дисфункциялар, симпаталгия. 

---

119 
Параметрлар.
Даволаш амалиѐтида кўринувчи ва инфрақизил 
нурларнинг бирлашган манбалари кенг қўлланилади : тиббий рефлектор 
(Минин), қизувчи лампаси бор кўк рангли колба 
кобальтли шишадан тайѐрланган (қуввати 25-60 
Вт), Соллюкс лампаси – ҳаракатлантирилувчи 
ПЛС-6М (500-1000 Вт) ва стационар ОСН-70 ва 
ЛСН-1М (150-200 Вт). Минин лампасининг 
максимал 
нурлатиш 
чегараси 
инфрақизил 
нурларнинг 
кичик- 
ва 
ўртатўлқинли 
диапозонларида жойлашган, бу уни терининг юза 
қатламларини исситишт учун имконият беради. Аксинча, юқори қувватли 
Соллюкс лампаларида нурлатиш максимал спирал зичлиги 2 мкмни ташкил 
этади. Бундай лампалардан чиқаѐтган кичик тўлқинли инфрақизил нурлар 
юқори ичкарига кириб бориш хусусиятига эга бўлади ва чуқур жойлашган 
тўқималарда иссиқликни чақиради.
Методика. 
Нурлатиш 
тананинг 
жарохатланган соҳасига берилади. Инфрақизил 
нурлар манбаининг қувватига қараб унинг 
рефлекторлари 
муолажа 
ўтказиш 
вақтида 
нурлатилаѐтган соҳадан 30-100 см баланд 
масофага 
қўйилади. 
Ҳаракатлантирилувчи 
лампалар кушеткада ѐтган беморнинг ѐн бошидан 
қўйилади. 
Инфрақизил нурлар вибрация билан бирга косметик физиотерапияда 
турли дори моддаларини терига юборишни тезлаштириш учун қўлланилади 
(
и н ф р а в и б р о ф о р е з)
. Натижада инфрақизил нурлар теридаги қон ва 
лимфа томирларининг, тер ва ѐғ чиқиш йўлларининг кенгайишини чақиради, 
бу ўз навбатида дори моддаларининг сўрилишини тезлаштиради. Вибрация 
уларнинг кириб бориш хусусиятини тезлаштиради, лимфа оқимини 

---

120 
стимуллаб тери тургорини ва силлиқ мушакларнинг қисқарувчанлигини
оширади. Эпидермисдаги дастлабки миқдорига нисбатан сув миқдори учдан 
бир қисмга, ѐғлар учдан икки қисмга ортади.