V. V. Mayskiy

qaramlikni
(
qaramlik
- qaramlik ruhiy va jismoniy boʻishi 
mumkin.!!! tolerantlik va qaramlik boshqa-boshqa tushunchalar) 
vujudga keltiradi, agarda 
moddani yuborilishi cheklansa ogʻriqli hislarni yuzaga keltiradi va bu ―
abstinensiya
‖ 
(yoki
“синром о
Т
дача” “синдром о
Т
мены”)
termini bilan ifodalaniladi. Morfinga nisbatan 
qaramlikda 
(morfinizm)
abstinensiya mushaklarning qattiq ogʻrigʻi, markaziy asab tizimi, 
yurak-qon tomir tizimi, ovqat hazm qilish organlari va boshqalar faoliyatining buzilishi bilan 
namoyon boʻladi. Bunday qaramlik 
"jismoniy qaramlik"
deb nomlanadi. Bundan tashqari 
ruhiy qaramlik ham mavjud boʻlib, unda abstinensiya hodisasi yaqqol yuzaga chiqmagan va 
subyektiv hususiyatga ega boʻladi 
(Hindiston kandiriga boʻlgan qaramlik)
.
Ikki yoki undan ortiq dori moddalarni birgalikda qoʻllash bilan ularning ta‘siri kuchayishi 
yoki susayishi mumkin. Moddalarni birgalikda qoʻllanishi samarasining oshishi 
"sinergizm"
 
atamasi bilan belgilanadi.Ikki moddadan biri boshqa maqsadda qoʻllansayu ikkinchini ta‘sir 
kuchini oshirsa bu 
sensitizatsiyalangan(1+0=1,5)
ta‘sir hisoblanadi. M: glukokortikoidlarni 
adrenomimetiklar bilan qoʻllash, bronxlardagi 
adrenoretseptorlarning qoʻllanayotgan 
doriga nisbatan sezgirligini oshirib beradi, bundan esa amaliyotda foydalanamiz 
(Nafas 
sistemasiga kelganda batafsil yoritiladi)
. Ikkita teng faol moddalar ta‘sirining qoʻshilishi 

---

77 
Manbaa:
@pharma_baza
additiv ta’sir(1+1=1,75)
deb ataladi.Ikki faol dorini birgalikda qoʻllangandagi samara yakka 
qoʻllagandagi samaraga teng boʻlsa buni 
summar sinergizm 
(
1+1=2)
deb ataymiz.
Agar bir modda boshqa moddaning ta‘sirini sezilarli darajada kuchaytirsa, bu 
potensirlangan 
ta’sir
(1+1=2<…)
deb ataladi. 
[Ikki yoki undan ortiq moddani birgalikda qoʻllash kombinatsiyasi 
deyarli maximal ta‘sir yuzaga keltirsa buni 
augmentatsiya
(1+1+…=3/4/5/<…) 
deb ataymiz
, 
lekin asosan 
yuqorida koʻrilgan 4 ta‘sirni keltirib oʻtilgan,bu qoshimcha sifatida.].
Birgalikda ishlatilganda 
moddalar ta‘sirining zaiflashuvi