V. V. Mayskiy

faqat kengaytirilgan
usulda yoziladi. 
Misol.
Xloralgidrat (td = 1,0) shilimshiq qoʻshilgan holda 1 ta xo`qna uchun buyurilsin. 
Rp.: Chlorali hydrati 1,0 
Mucilaginis Amyli 
Aquae destillatae aa 25 ml 
M.D.S. Toʻgʻri ichakka uyqudan 20 daq oldin sekinlik bilan yuborilsin. 

---

39 
Manbaa:
@pharma_baza
Misol.
10 ta xo`qna uchun tarkibida asosli vismut nitrati 5,0, oʻrik shilimshigʻi va suvdan 
iborat boʻlgan aralashmaga retsept yozilsin. Toʻgʻri ichak orqali sekinlik bilan yuborish 
buyurilsin. 
Rp.: Bismuthi subnitratis 5,0 
Mucilaginis Gummi Armeniacae 
Aquae destillatae aa 25 ml 
M.D.S. Toʻgʻri ichakka sekinlik bilan yuborilsin. 
YUMSHOQ DORI SHAKLLARI 
Yumshoq dori shakllariga quyidagilar kiradi: 
surtmalar, pastalar, kremlar, gellar, liniment-
lar, shamchalar, plastirlar. 
SURTMALAR (Unguenta) 
Surtma bosh kelishik birlik sonda - 
Unguentum
,
Qaratqich kelishik birlik sonda - 
Unguenti
. 
Surtma
– dozalanmagan yumshoq dori shakli boʻlib, asosan tana sirtiga surtish uchun 
ishlatiladi. Yuqori darajada surtilish xususiyatiga ega boʻlgan gomogen massa, teri yoki 
shilliq qavatlar yuzasida tekis, sidirilib ketmaydigan parda hosil qiladi. Surtmalar murakkab 
dori shakli hisoblanadi, kamida 2 ta tarkibiy qism: shakl beruvchi (surtma asoslari - 
constituens
) hamda bir yoki bir necha ta‘sir koʻrsatuvchi moddalardan (
basis
) iborat boʻladi. 
Shuningdek, stabilizatorlar, sirt-faol moddalar, konservantlar va boshqa yordamchi moddalar 
saqlashi mumkin.
Shakl beruvchi moddalar yuqori darajada sifatli boʻlishi va quyidagi talablarga javob berishi 
kerak: - quyosh nuri, havo harorati kabi tabiiy ta‘sirlarda buzilmaslik; 

antimikrobial barqarorlik; 

dori vositalari bilan kimyoviy reaksiyaga kirishmaslik, fiziko-kimyoviy barqarorlik; 

yumshoq konsistensiya, yuqori darajada surtilish va tana haroratida erib ketish; 

biologik zarar bermaslik, ba‘zi hollarda teridan yaxshi soʻrilish; 

tannarxi arzon boʻlishi. 
Shuni ta‘kidlash joizki, surtma asoslari shakl beruvchi vazifasini oʻtash bilan bir qatorda 
ijobiy mahalliy ta‘sirga ega, ya‘ni ular ma‘lum qalinlikda parda hosil qilib, teri va shilliq 
qavatlarni mexanik ta‘sirotlardan saqlaydi, ularning sezuvchanligini pasaytiradi, issiqlik 
tarqatishni kamaytiridi, to`qimalar trofikasini yaxshilaydi, yalligʻlanishga qarshi, antiseptik 
va qichishishga qarshi ta‘sir koʻrsatadi. 
Surtma asosi sifatida ishlatiladigan moddalar: 
1.