Erkin umarov mahmud abdullayev

• 
Ekologik dunyoqarash, tabiatga oqilona munosabatda bo‘lish
mas’uliyati. Insonning ma'naviyatini 
belgilaydigan m ezonlardan 
biri uning o ‘z 
atrofini o ‘rab turgan tabiatga 
ijobiy m unosabati va 
ekologik m adaniyati 
hamda 
dunyoqarashini shakllantirish bilan 
b o g 'liq . Bu m asala, 
ayniqsa, 
bugungi k u n d a y an ad a d o lzarb
aham iyat kasb etmoqda. 
Fan-texnika 
taraqqiyoti ayni paytda 
tabiiy
m uhitning ifloslashuvi va buzilishiga sababchi b o ‘lm oqda. 
M a-

---

halliy n u q ta y i n a z a rd a n vujudga k elad igan b u n d ay ekologik 
b o ‘hronlar global to ‘ntarishlarni keltirib chiqarishi mum kin. Fojia- 
ning oldini olish uchun nafaqat katta davlatlar, balki har bir inson 
ham o ‘z faoliyatida m a’naviy m as’ulligini chuqur his etishi zarur.
T o‘g‘ri, bu masalaga jahonning yirik davlatlari alohida e ’tibor 
bermoqdalar. 1992 yil iyun oyida Braziliya poytaxtida BMTning 
hali hech bir miqyosda b o ‘lib o ‘tm agan ekologiyaga bag‘ishlangan 
sessiyasi tashkil etildi. U nda 179 mamlakat ishtirok etdi. Sessiyada 
juda ko‘plab m uhim qarorlar bilan bir qatorda tabiatni saqlab qolish 
va sivilizatsiyani yanada ravnaq toptirishga bag‘ishlangan «XXI asr 
kun tartibi» degan m uhim hujjat qabul qilindi. M azkur hujjatga 
insoniyatning iqtisodiy-ekologik taraqqiyotini barqarorlashtirish kon- 
sepsiyasi asos qilib olingan.
«Asrlar tutash kelgan pallada butun insoniyat, jum ladan, mam- 
lakatim iz aholisi, — deb yozadi I. A. Karimov, — ju da katta eko­
logik xavfga duch kelib qoldi. Buni sezmaslik, q o ‘l qovushtirib 
o ‘tirish — o ‘z -o ‘zini o'lim ga m ahkum etish bilan barobardir. Af- 
suski, hali k o ‘p lar ushbu m uam m oga beparvolik, m as’uliyatsizlik 
bilan m unosabatda b o ‘lmoqdalar» 
(I. A. Karimov.
0 ‘zbekiston XXI 
asr b o ‘sag‘asida. 112-bet).
M a’lumki, tabiat va inson muayyan qonuniyatlar asosida o'zaro 
aloqada va m unosabatda bo'ladi. Bu qonuniyatlarni buzish esa 
xavfli ekologik falokatlarga olib keladi. B uning u ch u n inson, 
birinchi navbatda, m a’naviy javobgardir.
XXI asr b o ‘sag‘asida fan-texnika taraqqiyoti jadal sur’atlar bilan 
rivoj topib borm oqda. Xuddi shunday davrda inson tom onidan 
biosferaga ko‘rsatilayotgan ta ’sirni tartibga solish, inson bilan tabiat 
m unosabatida uyg'unlikka erishish