Nazariy fizika kursi

Z e  
b o ig a n , lekin tashqi 
orbitasida bittagina elektron b o ig a n atomlarga, m asalan 
H e
, и '
va 
hokazolarga q o ila s h mumkin. Am m o k o ‘pgina yutuqlarga qaramasdan 
Bor nazariyasi b a ’zi bir kamchiliklardan ham holi emas. Masalan, 
asosiy muvaffaqiyatsizliklardan biri shundan iborat b o id ik i, bu 
nazariya vodorod atomidan keyingi atom lam i, y a ’ni geliy atomining 
qonuniyatlarini mutlaqo tushuntirib bera olmadi, ikkinchidan spektral
4-rasm. Frank-Gers
tajribasidan olingan Volt-
Amper xarakteristikasi.
27

---

chiziqlam ing intensivligini hisoblashda ham Bor nazariyasi inqirozga 
uchradi. Yuqoridagi jiddiy kamchiliklarga asoslanib, Bor nazariyasini 
yarim klassik, yarim kvant nazariyasi sifatida qabul qilish mumkin. 
Shunga qaramay Bor nazariyasi fizika fanini rivojlanishida katta 
ahamiyatga ega b o ‘ldi, chunki mikrodunyodagi paydo bo‘lgan 
atom lam ing nurlanishi bilan bog‘liq b o ‘lgan bir qator muammolarini 
yechdi va shu bilan birga atom hodisalarini tushuntirishda klassik 
fizikaning qonunlarini qo‘llash mumkin emasligini k o ‘rsatib berdi.
1.6. Zarrachalam ing to ‘Iqin tabiati. De-Broyl g‘oyasi
Avvalgi paragraflardan m a’lum b o ‘ldiki, Plank va Eynshteynlaming 
urinishlari tufayli yorug‘lik fotonlardan iborat, degan tushuncha paydo 
b o ‘ldi, bu tushuncha absolut qora jism ning nurlanish spektrini, fotoffekt 
va Kompton effektini tushuntirishda yordam berdi.
Plank g ‘oyasiga asosan yorug‘lik to ‘lqini v chastotaga va 
к
to ‘lqin 
vektoriga ega b o ‘Isa, unda uni tashkil qilgan fotonlaming har biri ushbu 
e
energiyaga va 
p
impulsga ega b o iis h i kerak:--
e = f i v = h ( o