Sh. Ziyamuxamedova, G. Gulyamova yuristning yozma nutqi

VII bo‘lim. 
YOZMA ISH TURLARI
14-§. IJODIY TAVSIFIY MATN YARATISH
Turlari
Tuzilishi
Qo‘llanilishi
Tavsifiy 
(monologli) 
matn
Tavsifiy  matnda  yozuvchi 
tomonidan ifodalangan voqea-
hodisa, narsa-shaxs tasviri, 
tavsifi  yoki  xabar,  ma’lumot 
bayoni beriladi. Matnda belgi-
xususiyat ifodalovchi so‘zlar, 
atama va modal so‘zlar, fe’lning 
asoslangan shakllari, uyushiq 
hamda ajratilgan gap bo‘laklari, 
atov va qo‘shma gaplar faol 
ishatiladi.
Tavsifiy  matnlar  ilmiy, 
publitsistik, rasmiy-ido-
raviy va badiiy uslubda 
qo‘llanadi.  Ma’lum  vo - 
qea-hodisa, narsa-shaxs-
larga  oid  fikr-mulohaza 
bildirish, ularni dalillar 
yoki badiiy vositalar 
bilan ta’riflash, izohlash, 
asoslashga xizmat qiladi.
Dialogli 
matn 
Dialogli matn ikki va undan 
ortiq suhbatdoshning turli 
mazmundagi fikr-axborot alma-
shinuvini ifodalaydi. Bunday 
matnda so‘roq olmoshlari, 
muomala odobiga oid so‘z-
iboralar, yuklama, undov va 
kirish so‘zlar, sodda, to‘liqsiz 
va so‘z-gaplar keng qo‘llanadi.
Bunday matnlar so‘z-
lashuv va badiiy uslubga 
xos bo‘lib, savol-javob, 
taklif,  xabar-ma’lumot, 
da’vat,  iltimos  kabi 
muloqot mazmunini ifo-
dalashga xizmat qiladi.