Sh. Ziyamuxamedova, G. Gulyamova yuristning yozma nutqi

10-§. YURIDIK MATNDA QO‘SHMA GAP  
TUZISH TALABLARI
Matnlar,  birinchi  navbatda,  ularning  ta’limiy-tarbiyaviy 
ahamiyati va tematik rang-barangligiga e’tibor beriladi. Ular turli 
badiiy asarlar, publitsistik, ilmiy va ilmiy-ommabop materiallardan 
tanlab olinadi hamda uning mazmuni, kompozitsiyasi va tili 
obrazli, tushunarli bo‘lishi, o‘quvchi bilim darajasiga mos 
bo‘lishi, dolzarbligi hisobga olinadi. Yuridik matn esa, asosan, 
rasmiy uslubdagi materiallardan olinadi. Yuridik matn ham 
rivoya, ham tasvir, ham dialog xarakterida bo‘lishi mumkin, 
ya’ni  tabiat  manzarasi,  portret  tasviri,  ma’lum  bir  sujet,  mehnat 
jarayoni ifodasi bo‘lishi ham maqsadga muvofiqdir. Yuridik matn 
tuzishni o‘rganishda yozma nutqni o‘stirish bilan birga matnning 
g‘oyaviy-siyosiy,  ta’limiy-tarbiyaviy  tomoniga  jiddiy  ahamiyat 
beriladi.
Yuridik matning tili iloji boricha sodda, aniq, ravon, tushunarli 
bo‘lishi bilan ajralib turishi kerak. Murakkab va aralash 
qo‘shma gaplarni yuridik matnda ko‘p qo‘llash ommaning 
tushunishini qiyinlashtiradi, mazmun g‘alizligiga olib keladi. 
Bunday gaplardan, ayniqsa, qonun hujjatlarini yozishda kamroq 
foydalanish kerak.

---

47