ko'pincha bir yillik o'simliklarning gullash davrini qisqartiradi. Biroq o'z vaqtida sug'orib turilsa va
oziqlantirilsa, gullash davri birmuncha uzayadi. Shuning uchun gullarni (ertalab va kechki
Iyun oyida va undan keyinroq bog'larda olma daraxtlarini zararlantiradigan qurt
kapalaklar paydo bo'ladi. Olmaning ichi kapalak qurti uchun ishonchli uy, zahiradagi ozuqa
manbai boiib ham hisoblanadi. Qurtlagan olma yerga to'kiladi, uning ichida qurtchalaro'rmalab
chiqadi. Daraxt tanasi orqali o'rmalab chiqib, yangi pishgan olmani topib, uning po'stlog'ini
kemirib, ichiga joylashadi va o'sha yerda yashay boshlaydi. Shuning uchun to'kilgan olmalarni
tezda terib olish kerak, aks holda qurt yana daraxt ustiga o'rmalab chiqib yangi olmalarni zararlay
Iyun oyining oxiri va iyul oyining boshlarida kapalaklarning ikkinchi avlodi paydo bo'ladi,
Chiqqan qurt mevalarning ustida ochiq holda, mevaning bir yerini chuqurcha qilib olib
yashayveradi. Keyinchalik mevaning yumshoq joyini yeb o'sha joyda yashaydi. Yosh qurtlar bir
mevadan ikkinchisiga teztez o'tib turadilar va o'z uychalari atrofini yupqa iplar bilan o'raydilar.
Qattiq zararlangan mevalar to'kiladi. Uzumlarning xomtok qilinishi ana shu zararkunandalarni
Iyun oyidan oktyabr oyigacha tut qurtlarini qirib tashlashga kirishish kerak. Buning
Iyun oyida bog'larda ertangi olma, shaftoli, olcha, gilos va o'riklarni yig'ish ishlari
boshlanadi. Polizlarda ertangi pomidor, garmdori va baqlajonlarni yig'ishtirish boshlanadi. Bolalar
Yozda havo issiq bo'lgan taqdirda kechki payt daraxtlarga, ko'kat devorlarga suv sepiladi.
Shuningdek, daraxt tanalari yonlaridan o'sib chiqqan mayda shoxshabbalar qirqib tashlanadi,
ko'kat devorlar kesib, tekislanadi. Bog'lar va polizlarda hosilni yig'ibterib olish ishlari boshlanadi.
Avgust oyi — sabzavot va mevalarning g'arq pishgan oyidir. Bu oyda, uzum, shaftoli,
olxo'ri, olma va boshqa mevalar ko'plab pishib yetiladi. Polizlarda esa qovuntarvuzlar mo'lkoi
bo'lib yetiladi, dalalarda pomidor, baqlajon va bulg'or qalampiri pishadi. Avgust oyida paxta terimi
va boshqa yig'imterim ishlari boshlanadi.
Dalalarda g'o'zalar, bedalar, kechki makkajo'xori va qish uchun tayyorlanadigan
kartoshka hamda boshqa sabzavotlarni parvarish qilish ishlari davom etadi.
Avgust oyida gulzorlarda gullarning urug'larini yig'ish ishlari boshlanadi. Bu ishda bolalar
ham qatnashadilar. Yaxshi rivojlangan, sog'lom o'simliklarning urug'lari yig'ib olinadi. Urug'lik
uchun hamisha dastlab ochilgan gullarning urug'lari olib qo'yiladi. Ularni kesib qo'ymaslik
maqsadida ilgariroq birorta aniq lenta bilan ajratib belgilab qo'yiladi. Bunday gullarni yorliqlar
bilan ham belgilab qo'yadilar. Bu yorliqlarga o'simlikning nomi, navi, rangi yozib qo'yiladi.
O'simlik to'la pishib yetilgandan keyingina, uning urug'i yig'ib olinadi. Dekorativ
o'simliklaming sarg'aya boshlashi yoki qo'ng'ir tusga kirishi mevasining pishganligidan dalolat
beradi. Gullaming yaxshi urugiaridan bebahra bo'lmaslik uchun ularning pishib yetilishini diqqat
bilan kuzatib borish kerak, chunki ular pishib yetilgach, yerga to'kilishi va shamol bilan uchib
ketishi mumkin.
Ayniqsa kapalakgulni, xinani, xushbo'y no'xat, kartoshkagul, gladiolus, floks singari
gullarni kuzatib borish kerak. Ushbu o'simliklaming yetilgan urug'lari har tomonga sochilib
ketadi. Ko'pgina gullarning umg'lari uchuvchan bo'ladi.Gullarning urug'lari quyoshli kunlarda,
tonggi shudring qurigachgina yig'ishtirib olinadi. Agar yig'ilgan urugiar nam bo'lsa, ularni
quritish kerak.
Ko'k mevalar va urug'larni turlari va navlariga qarab dokadan tikilgan xaltachalarga
solinadi. Urug'lar solingan xaltachalar ustiga urug'ning navi, yig'ib olingan yili ko'rsatilgan yorliqlar
yopishtirilgan bo'ladi. Xaltachalar ichiga urug'larni zichlab joylashtirish yaramaydi, chunki havo
harorati ko'tarilgan taqdirda urug'lar buzilishi va namligini yo'qotishi mumkin.
Urug'lar solingan xaltachalar kanop bilan bog'lanadi va qumq, shamol yaxshi kiradigan
binoga osib qo'yiladi.
Avgust va sentyabr oylarida vaqtivaqti bilan o'simliklarni sug'orib turiladi. Ko'pincha bunday ishlarga
katta yoshdagi bolalar ham jalb qilinadi. Qishloq xo'jalik zararkunandalariga va ko'k o'simliklaming
kasalliklariga qarshi kurash ishlari olib boriladi .
Do'stlaringiz bilan baham: