1-amaliy: Maktabda o‘rganiladigan geometrik tushunchalar sistemasi. O‘xshashlik. Aylana, doira, ko’pburchaklar

 
4.1.23.masala.
Tomonlari 7, 12 va 13 bo’lgan uchburchakka tashqi chizilgan aylana 
radiusini toping?
4.1.25. masala.
Uchburchak aylanaga ichki chizilgan AB=24 va aylana markazi shu 
tomondan 5 birlik masofada yotsa, aylananing radiusini toping? 
4.1.24. masala.
Medianalarning uzunliklari mos ravishda 9, 12 va 15 bo’lgan 
uchburchak yuzini toping.? 
A 
B 
C 
4.1.26.masala.
Teng yonli ABC uchburchakka ichki chizilgan aylananing markazi 
uning assosiga tushirilgan balandligini, uning uchidan boshlab hisoblaganda, 5 va 3 ga 
teng kesmalarga ajratadi. Uchburchak asosini toping. 
 4.1.27.masala.
Perimetri 48 ga teng bo’lgan uchburchakning har bir tomoni to’rtta 
teng bo’laklarga bo’lindi. Bo’linish nuqtalari tomonlarga parallel kesmalar bilan 
tutashtirilgan. Bu kesmalar uzunliklari yig’indisini toping?
4.1.28.masala.
Uchburchak tomonlarining o’rtalarini tutashtirib, perimetri 65 ga teng 
bo’lgan uchburchak hosil qilindi. Berilgan uchburchakning perimetrini toping?
4.1.29.masala.
Tomonlari 3, 5 va 6 bo’lgan uchburchakning 5 ga teng tomon 
qarshisidagi burchak kosinusini toping? 
4.1.30.masala.
Tomonlari 13, 14 va 15 sm bo’lgan uchburchakning eng katta 
balandligini toping? 
4.1.31.masala.
Uchburchakning ikki tomoni uzunliklari orasidagi farqi 1 sm.ga teng 
bolib, ular ozaro 
0
120
li burchak hosil qiladi. Agar uchinchi tomoni 13 sm ga teng 
bo’lsa,
uchburchakning perimetrini toping?
 
m
c 
m
a 
m
b 

---

Mustaqil ish uchun topshiriqlar 
 
 
1-masala. ABC uchburchakda A uchidagi tashqi burchagi 
0
130
ga , C uchidagi ichki
burchagi 
0
80
ga teng. B uchidagi ichki burchagini toping?
2-masala. Teng yonli uchburchakning uchidagi burchagi 
0
90
ga teng. Yon tomoniga 
o’tkazilgan balandlik va asos orasidagi burchakni toping?
3-masala. Teng yonli uchburchakning uchidagi burchagi 
0
100
ga teng. Asosidagi burchaklarining bisektrisalari kesishishidan hosil bo’lgan o’tkir 
burchakni toping? 
4-masala. To’g’ri burchakli katetlari AB=AC= 3 bo’lgan ABC uchburchak yasang. 
Bu uchburchak BC gipotenuzasi katta kateti va kichik kateti BD=3 bo’lgan yangi DBC 
to’g’ri burchakli uchburchak yasang. Bu DBC to’g’ri burchakli uchburchak DC 
gipotenuzasi uzunligini toping? 
5-masala. Teng yonli ABC uchburchakda A va C burchaklari teng, |AB| : |AC| = 5 : 2
kabi va |AB| - |AC| = 6 . Uchburchakning perimetrini hisoblang. 
7-masala. To’g’ri burchakli uchburchakning gipotenuzasi 10 ga , katetlaridan biri 5 
ga teng . Katta katetining gipotenuzadagi proeksiyasini toping? 
8-masala. ABC uchburchakda 
|𝑨𝑪| = 𝟔, |𝑩𝑫| = 𝟑
va DE=2
(A C parallel DE) AB tomonning uzunligini toping.
9-masala. Uchburchakning b va c tomonlari opasidagi burchak
0
45
ga teng. 
Uchburchakning uchinchi tomoni 13 ga teng bo’lsa hamda uning tomonlari 
169
13
2
2



b
b
c
shartni qanoatlantirsa, c ning qiymatini toping? 
11-masala.
Yuzi 81 ga teng bo’lgan ABC uchburchakning AC tomoni D 
nuqtada
|𝑨𝑫|: |𝑫𝑪| = 𝟏: 𝟗
 
kabi nisbatda bo’linadi. ABD uchburchakning yuzini 
toping?