К. М. Рафиков – Ўзбекистон касаба уюшмалари Федерацияси раиси

Тармоқ келишувлари
тегишли касаба уюшмалари ва иш 
берувчилар (уларнинг бирлашмалари) ўртасида, тарафларнинг таклифига 
кўра эса Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари 
вазирлиги билан ҳам тузилиб, уларда тармоқни ижтимоий-иқтисодий 
ривожлантиришнинг асосий йўналишлари, меҳнат шартлари ва унга ҳақ 
тўлаш, тармоқ ходимларининг ижтимоий кафолатлари кўрсатилади. 
Ҳудудий келишувлар
тегишли касаба уюшмалари ва иш берувчилар 
(уларнинг бирлашмалари) ўртасида, тарафларнинг таклифига кўра эса 
маҳаллий ижро этувчи ҳокимият органлари билан ҳам тузилиб, уларда 
ҳудудларнинг хусусиятлари билан боғлиқ бўлган муайян ижтимоий-
иқтисодий муаммоларни ҳал қилиш шартлари ўз ифодасини топади. 
Жамоа шартномаси ва жамоа келишувини тузиш, ўзгартириш ва 
тўлдириш учун иш берувчи, иш берувчилар бирлашмаси (уларнинг 
вакиллари) билан касаба уюшмалари ёки ходимларнинг бошқа вакиллик 
органлари ўртасида музокаралар олиб борилади. Зарур ҳолларда 
музокараларда ижро этувчи ҳокимият органлари иштирок этадилар. 
Амалдаги қонунчиликка мувофиқ, иш берувчилар, ижро этувчи 
ҳокимият органлари касаба уюшмалари ёки ходимларнинг бошқа вакиллик 
органлари кўриб чиқиш учун таклиф этган меҳнатга оид ва ижтимоий-
иқтисодий масалалар юзасидан музокаралар олиб боришга мажбурдир. 
Биринчи марта иш қидираётган, касби (мутахассислиги) бўлмаган 
шахслар учун дастлабки касб тайёргарлигини талаб қилмайдиган иш, 
бундай ишни топиб бериш имконияти бўлмаган тақдирда эса, уларнинг 
ёши ва бошқа хусусиятларини ҳисобга олган ҳолда ҳақ тўланадиган бошқа 
иш, шу жумладан вақтинчалик иш 
мақбул келадиган иш
деб 
ҳисобланади. 
Мақбул келадиган деб ҳисобланмайдиган иш
эса қуйидагилардир, 
агар у: 
–
иш яшаш жойини ўзгартириш билан боғлиқ бўлса; 
–
таклиф этилган иш доимий яшаш жойидан анча узоқ бўлса ва 
транспортда қатнаш жиҳатдан қулай бўлмаса. Иш жойининг транспортда 
қатнаш жиҳатдан қулайлиги (йўл қўйилиши мумкин бўлган узоқлиги) 
мазкур жойдаги жамоат транспорти тармоғининг ривожланганлиги 
ҳисобга олинган ҳолда маҳаллий давлат ҳокимияти органи томонидан 
белгиланади; 
–
таклиф этилган ишни рад этиш ишсиз шахснинг соғлиғи ҳолатига, 
унинг ёшига ва бошқа узрли сабабларга кўра мавжуд монеликларга 
асосланган бўлса. 
Ўзбекистонда