Davlat inspeksiyasi

 1-SAVOL
Bunday yelkanlarni qo‘llashning afzalliklaridan biri u 150 metr baland­
likda uchadi. Bu balandlikda shamol tezligi kemaning palubasidagi shamol 
tezligidan taxminan 25 % yuqori bo‘ladi. Kema palubasidagi shamol tezligi 
soatiga 24 kilometr (24 km/h) bo‘lsa, yelkanga kelib uriladigan shamolning 
taxminiy tezligi qancha bo‘lishi mumkin?
A) 6 km/h 
B) 18 km/h
C) 25 km/h
D) 30 km/h
E) 49 km/h
1-savol to‘g‘risida ma’lumot
Savol tavsifi:
hayotiy masala yechishda foizlarni qo‘llash.
Matematikaga oid mazmun sohasi:
miqdorlar.
YELKANLI KEMALAR
YELKANLI KEMALAR

---

41
Kontekst:
ilmiy.
Aqliy faoliyat turi:
qo‘llash. 
1-savolning baholash mezoni
Quyidagi holda javob to‘liq qabul qilinadi:
To‘g‘ri javob:
D) 30 km/h 
Quyidagi hollarda javob qabul qilinmaydi:
boshqa javoblar bo‘lsa;
javob berilmagan bo‘lsa.
 2-SAVOL
Rasmda ko‘rsatilganidek, agar yelkan kemani
45
0
burchak ostida tortsa va uning balandligi
150 m bo‘lsa, yelkan arqonining uzunligi
qancha bo‘ladi?
A) 173 m
B) 212 m
C) 285 m
D) 300 m
2-savol to‘g‘risida ma’lumot
Savol tavsifi: 
Pifagor teoremasidan hayotiy masalani yechishda foyda­
lanish. 
Matematikaga oid mazmun sohasi: 
fazo va shakl.
Kontekst: 
ilmiy.
Aqliy faoliyat turi: 
qo‘llash.
2-savolning baholash mezoni
Quyidagi holda javob to‘liq qabul qilinadi:
To‘g‘ri javob:
B) 212 m
Quyidagi hollarda javob qabul qilinmaydi:
boshqa javoblar bo‘lsa;
javob berilmagan bo‘lsa.
 3-SAVOL
Bir litr dizel yoqilg‘isining narxi qimmat bo‘lib, 0,42 zed (shartli 
pul birligi)ni tashkil qilganligi uchun «Yangi to‘lqin» nomli kemaga 
yelkan o‘rnatilishi rejalashtirilmoqda. Ma’lumki, kemalarga o‘rnatilgan 

---

42
yelkan umumiy sarflangan dizel yoqilg‘isi sarflanishini taxmi nan 20 % 
kamaytirilishiga imkon beradi.
«Yangi to‘lqin» nomli kemaga yelkanni o‘rnatishning umumiy xaraja ti 
2 500 000 zedga teng. Taxminan necha yildan keyin tejab qolingan dizel 
yoqilg‘isi narxi kemaga o‘rnatilgan yelkanga sarflangan xarajatni qoplashi 
mumkin? 
Javobingizni aniq hisob­kitoblar yordamida izohlab bering.