Ushbu qisqa fayl «bookmeri» tomonidan reklama maqsadida tarqatildi

14 @bookmeri
――
bio
.
 
a 
b
8-rasm. 
Tarixiy (a) va tajriba (b) usuli. 
④ TAJRIBA USULI 
–
organizmlar uchun qulay bo‘lgan muhit 
yaratib beriladi, shu muhitda ularning o‘sishi va rivojlanishi, 
organizmning tashqi muhit ta’sirida o‘zgarishi o‘rganiladi.
Masalan, oq gulli o‘simliklarni turli rangdagi bo‘yoq 
eritmasiga solib, 2 soatdan so‘ng gul rangining o‘zgarishi 
tajribada kuzatiladi (8-rasm, b). 
 
XVII asrda
italiyalik shifokor 
FRANCHESKO REDI
quyidagicha 
tajriba o‘tkazadi. Uchta shisha idish olib, ularga go‘sht 
bo‘laklarini joylaydi. Birinchi idishning og‘zini ochiq 
qoldiradi, ikkinchi idishning og‘zini zich berkitadi. 
Uchinchi idishni doka bilan yopadi. Vaqt o‘tishi bilan og‘zi 
ochiq idishdagi go‘shtda tuxum, undan qurtlar paydo 
bo‘lib, pashsha uchib chiqadi. Og‘zi yopiq idishda va doka 
tutilgan idishda esa bu jarayon kuzatilmaydi (9-rasm). 
9-rasm. 
Redi tajribasi. 

---

@bookmeri
――
bio_ 15 
2-laboratoriya mashg‘uloti 
Lupa va mikroskop tuzilishi bilan tanishish 
Tirik organizmlarning tuzilishini o‘rganish uchun quyidagi 
kattalashtirib ko‘rsatuvchi asboblardan foydalaniladi: 
① LUPA
– eng sodda tuzilgan kattalashtirib ko‘rsatuvchi asbob 
bo‘lib, ikki tomoni qavariq linzadan iborat. 
Qo‘l lupasi
buyumni 
2–20 marotaba
kattalashtirib ko‘rsatadi.
 
Qo‘l lupasi. 
② MIKROSKOP
– kichik obyektlarni kattalashtirib ko‘rsatuvchi 
laboratoriya jihozi hisoblanadi (11-rasm).
Ko‘rish nayi
– tubusning yuqori qismida okulyar, pastki 
qismida obyektiv joylashgan. Ular kattalashtiruvchi 
linzalarga ega. Shtativga