If. •f с ж ж Салимов КимёВий технодогиянинг асосий караёнАари Во урилмоАпри I зл' Пз

(3)
га 
киздирилг ан иссиклик ташувчи юборилади ва н ас а дк ан ин г кизиши 
юз беради; шу пайтнинг узида чап к а м е р а
(1)
га совук иссиклик 
ташу вч и юборилади, бунда унинг а в ва л ки з д ир ил га н н ас а дк а
т а ъ с и р и д а исиши юз беради. М а ъ л у м в ак т д а н сунг осма т у с ик л ар
к а р а м а - к а р ш и томонга у з г ар т и р ил ад и, бунда иссиклик а л ма ши -
ниш те с ка р и й уна лишд а боради. Ис с ик л и к ташувчи а г ен т ла р
йун а ли ши да г и осма т у си кл а р холатининг узг ар и ши ав т ома тик 
р ав и шд а б а ж а р и л а д и .
11
.
2 2
- 
р а с мд а эса х а р а к а т ч а н н а с а д к а л и регенератив иссиклик 
а л м а ш г и ч к ур с ати лга н. Б у н д а й к у р и л м а л а р д а о р а л и к иссиклик 
ташувчи ( н а с а д к а ) доимо х а р а к а т д а булади. Н а с а д к а чумичли
297

---

11.21-раем.
К у з г а л м а с насад-
кали р е г е н е р ат и в ис си кли к 
11.22-раем.
Х а р а к а т ч а н
н а с а д к а л и
реге- 
а лма шг ич :
не р а т и в иссиклик а лма шг ич :
/ — н а с а д к а л и ч а п к а м е р а ;
2, 4
—
п а т р у б к а л а р ;
3 —
н а с а д к а л и
? н г
/ — с о в и т и ш к а м е р а с и ;
2
— и с и ти ш к а м е р а с и ;
3 —
д и с к л а р ;
к а м е р а .
’ 
4 ~
ч ? м и ч д и э л е в а т о р .
элеватор 
( 4)
ё р д а м и д а узлуксиз р а в и ш д а айланувчи д и с кл ар
(3) 
га бериб турилади. Ушбу д и с к л а р к а т т и к з а р р а ч а л а р н и
г азларни совитиш ва иситиш к а м е р а л а р и
(1)
ва 
(2)
га бериб 
туришни бошк,аради. К а м е р а ( / ) да ки з ди р и лг аи г а з л а р (купинча 
тутунли г аз л ар ) таъсирид а х а р а к а т д а г и н а с а дк а кизийди. К а ме р а
(2) 
да эса к,издирилган н ас а дк а уз иссиклигини иситилиши лозим 
булган газга беради. Шунд ай килиб, к у р и л м а д а доимий иссик,лик 
ал ма ши ни ш юз беради.
Х а р а к а т ч а н н ас а дк а си фа т и д а каолин, д иа ба з, алунд, а л ю м и ­
ний оксид, магний, цирконий ва бошка шу каби утга чидамли 
м а т е р и а л л а р д а н т а й ёр л ан г ан , улчами 
8 — 12
мм ли к а т т и к
з а р р а ч а л а р ва ш а р л а р и шлатилади. Н а с ад к а н и н г ма те р и а л и 
кимёвий ж и х а т д а н бардошли, и ш к а л а н и ш ва з а р б а т аъ си рига 
нисбатан тегишли курс а т ки ч ла рг а эга булиши керак. З а р р а ч а -
л а рн и нг ул ча ми г а кура солиштирма юза ( !
05
м
2
/ м
3
гач а) эга 
булади.
Регенератив иссиклик алмашгичнинг камчилиги: кушимча 
чанг тозал а йд иг ан курилмаларни урнатиш та л аб килинади; 
газл арн и иситадиган ва совитадиган к а м е р а л а р н и зичлантириш 
зарур; курилманинг насадка х,аракат киладиг а н кисмлари а б р аз и в
ейилишг а учрайди.
11. 10-§. МАВХ, УМ К А Й Н А Ш К , АТЛАМЛИ И С С И К Л И К
А Л М А Ш Г И Ч Л АР
Хозирда иситиш, утга тоб л аб кизд ириш, ёниш, куритиш ва 
бошка бир катор ж а р а ё н л а р н и т ез л а шт и р и ш учун мавх.ум к а йн аш
к а т л а м л и к у р и л м а л а р и шл а т и л мо кд а .
298

---

Газ
газ
11.23- раем.
Ма в х у м к а й н а ш к а т л а м л и иссиклик а лма шг и ч :
/ — к об и к; 2 — з м е е в и к ;
3
— м а в х у м каинами к а т л а м и .
11.23- 
р ае мд а мавхум к а йн а ш к а т л а м л и и с с и м и к ал ма шг ич-
нинг чизмаси курсатилган. К,урилманинг пастки кисмига ка тт и к
ма те ри а л з а р р а ч а л а р и юборилади. К а т т и к з а р р а ч а л а р маълум 
критик тезлик билан б е ри ла ёт га н газ ок,ими т а ъ с и р и д а мавхум 
к а йн аш холатига келтирилади (4.16- § га каранг). Мавх.ум ка йн аш 
к а т л а м и г а змеевик ш а кл ид аг и и с с и м и к а л м а ши ни ш юзаси 
туширилга н. Змеевикнинг ичидан иситилиши лозим булг ан сув 
юборилади. Бундай к у р и лм а д а и с с и м и к мавхум ка йн а ш ка тла ми- 
дан зме ев ик девори о рк а ли сувга утади.
Ма в ху м ка йн а ш холатида к а т т и к з а р р а ч а л а р н и н г газ (одатда 
хаво) окими таъ си ри д а тезкор а р а л а ш и ш и юз беради, бунда 
т е м п е р а т у р а л а р майдони тез л и к билан бир хил холатга келади. 
И с с и м и к ал ма ши ни ш куйида гича боради: 1) к а т т и к ма тери ал
з а р р а ч а л а р и ва газ окими уртасида;
2
) мавхум ка йн аш к а т ла м и ва 
к а т л а м д а (ёки к ур и л ма т а ш к а р и с и д а ) жо й л а ш г а н и с с и м и к
а л м а ши н и ш юзаси уртасида.
Газ оки ми д ан мавхум к а й н а ш холатидаги к а т т и к з а р р а ч а -
л а р г а в а к т бирлигида б ери лг а н и с с и м и к микдори куйидаги 
т ен гл ама о рк а ли а н и м а н а д и :
< 3 = а Р А 1 ,