Siyosatshunoslikka

Boshqaruvda siyosatdan foydalanishdagi
keng imkoniyatlar muhim stimuldir, demak, boshqaruvchi elita
mavjudligining omili ham aynan shudir.
Ikkinchi, ijtimoiy tengsizlik natijasida mulkka va, avvalo, ishlab 
chiqarish vositalariga ega bo‘lgan individlar va guruhlar moddiy boy- 
likning iste’molida va taqsimlanishida hukmron mavqega ega.
Shu bilan birga tengsizlik odamlar qobiliyatiga ham tegishlidir. 
Rahbarlikda va boshqaruv faoliyatida tajriba, umumiy bilimlar, shu­
ningdek, andisha yuksak aql-zakovat talab qilinadi. Demak, 
odam-
larning tabiat in
’omiga egaligi, psixologik tengsizligi jamiyatning
elita va ommaga bo ‘linishi borasidagi ikkinchi muhim omildir.
Uchinchi, siyosat har kimning qiziqish doirasiga kiravermaydi. 
Ko‘plar uchun siyosatga jalb qilinish bu ikkinchi darajali ishdir. Siyo­
satda ozchilik faollik ko‘rsatadi. 
В и siyosiy elitaning mavjudligining
uchichnchi - siyosiy omilidir.
Siyosiy elita davlat va jamiyat ishlarida ko‘plab funksiyalami ba- 
jaradi:
- turli ijtimoiy guruhlar manfaatlarini o ‘rganish va tahlil etish;
- turli ijtimoiy guruhlar manfaatlarini subordinasiya qilish;
- siyosiy yo‘l va maqsadlarda manfaatlami ifodalash;
- siyosiy mafkurani ishlab chiqish;
163

---

- boshqaruv organlari apparatining kadrlarini tayinlash;
- siyosiy tizim institutlarini tuzish va ularga tuzatishlar kiritish;
- siyosiy yetakchilami ilgari surish.
Siyosiy elitani hokimiyat funksiyalarining hajmi asosida quyidagi 
darajalarga bo‘lish mumkin: oliy, o‘rta va quyi.
2. Siyosiy elitaga oid nazariyalar
Hattoki barcha demokratik mezonlarga 
to ‘liq erishilganda ham,
siyosiy hokimiyat teng taqsimlangan bo‘lmaydi. Kamchilik ko‘p nar- 
saga, ko‘pchilik kam yoki hech narsaga erishmaydi. Siyosiy olimlar 
bu tengsizlikni odatiy va o ‘zgartirib bo‘lmas deb tushunishadi. Siyo­
siy elitalar qarorlar qabul qilishadi, oddiy xalq va omma odatda shu 
qarorlar doirasida harakatlanishadi.
Asosiy bahs
bu elitalar ommaga qanchalik javobgarligidadir. Shu 
bois siyosiy elitalar nazariyasi borasida ikkita model shakllangan: