46
XALQARO MIQYOSIDAGI ILMIY-AMALIY KONFERENTSIYA MATERIALLARI
4.
Dylan Viliam. Assessment: The Bridge between Teaching and Learning. // National Council of
Teachers of English. Volume 21 Number 2, December 2013;
5.
Abdiraimov.Sh. “Ta’limga kompetensiyaviy yondashuv: muammo va yechimlar” mavzusidagi
respublika ilmiy-amaliy 6-onlayn konferensiya material-lari. Andijon. 2020;
6.
Jalilov.K. Baholash nazariyasi asoslari (testologiya, pedagogic o‘lchovlar) metodik
qo‘llanma.Toshkent.: 2020.
TA’LIM MAZMUNIDAGI INNОVАTSIОN TА’LIM
Aytbayev D.T.–filologiya fanlari nomzodi, Nizomiy nomidagi Toshkent davlat
pedagogika universiteti dotsenti, Toshkent, Ozbekiston
Аnnotatsiya:
Мaqolada ona tili ta’limiga innovatsiyani joriy qilish masalasi, innоvаtsiоn
tа’lim, o‘quvchilarda bilim, ko‘nikma va malakalarni puxta o‘zlashtirish, ona tili o‘qitish
kompetensiyaviy yondashuvga asoslanishi xaqida gap yuritiladi.
Аннотация:
В статье рассматриваются вопросы инноваций в обучении на родном
языке, инновационного образования, всестороннего приобретения знаний, навыков и умений
у учащихся, обучение на родном языке основано на компетентностном подходе.
Аnnotation:
The article discusses the issues of innovation in teaching in the native
language, innovative education, the comprehensive acquisition of knowledge, skills and abilities
among students, teaching in the native language is based on a competency-based approach.
O‘zbek tiliga davlat tili maqomining berilishi ona tiliga bo‘lgan munosobatni tubdan
o‘zgartirdi. Ona tili ta’limi mazmunining yangilanishi mazkur sohada qilinishi kerak bo‘lgan ishlar
ko‘lamini belgilab berdi. Respublikamizning birinchiPrezidentita’lim sohasiga oid muammolarga
to‘xtalib shunday degan edi: “Shu kungacha hech kim boshlang‘ich sinflarda va undan keyingi
bosqichlarda o‘qiyotgan o‘quvchilarga qaysi sinfda nimani o‘qitish maqsadga muvofiqligini ilmiy
nuqtayi nazardanto‘la asoslab bergan emas”.
Hozirgi kunda inson hayotida axborot texnologiyalarining ta’siri va boshqa ko‘plab omillar
sabab shu kunga qadar mavjud ta’lim usullari bir qadar yetarli natija bermay qo‘ydi. Barcha sohalar
kabi ta’limda, xususan ona tili ta’limida ham innovatsiyani joriy qilishga urg‘u berila boshlaganiga
ham ancha vaqt o‘tgan bo‘lsa-da, biroq hanuz “innovatsiya” deganda darsliklarda mavjud qoida
yoki misollarni slayd qilish va proektororqali namoyish qilishni tushunish bilan chegaralanib
qolmoqda.
“Innоvаtsiоn tа’lim” degаndа оdаtdа o‘quv jаrаyonigа yangi (fоydаli) elementlаr оlib kirish
tushunilаdi.14 Shuning uchun tа’lim tizimidа innоvаtsiya o‘zgаrtirish bilаn bevоsitа bоg‘liq. Ona
tili fanida sodda gaplarni o‘qitishning innovasion ta’minotini ishlab chiqishdan maqsad Davlat
Ta’lim Standartlari asosida o‘quvchilarga ona tili ta’limini puxta va mukammal o‘rgatishdan iborat.
Biroq masalaning muammoli tomoni DTSda ham anchagina nomuvofiqliklar mavjud. Masalan,
“Ona til” uchun til bilishning darajalanishi belgilangan bo‘lib, rivojlangan davlatlarda bu faqat
xorijiy til vakllari uchungina (IELTS, TOEFL) ishlab chiqilgan.
O‘quvchilarga bilim, ko‘nikma va malakalarni puxta o‘zlashtirishlari uchun fanni ilg‘or
innovatsiyalar, xorijiy ta’lim tajribalariga tayangan holda taqdim etish pedagogdan innovatsion va
axborot texnologiyalarini chuqur o‘zlashtirganlikni va pedagogik mahoratni talab etadi deb
ta’kidlansa-da, biroq bugun bu ham yetarli emasligini aniq ko‘zga tashlanmoqda. Jumladan, hozirda
o‘quvchilarning bilimini baholashda foydalanilatotgan mashq va topshiriqlar hamda test savollari
maxsus ekspertizadan o‘tkazilmasdan shunchaki mexanik xotirada lingvistik qoidalarni qanchalik
14 Sayfullaeva R. va b.q. Sodda gap sintaksisni o‘qitishda innovasiyalar. Toshkent – 2018-yil, 15-bet
BOSHLANG‘ICH TA’LIMGA XALQARO BAHOLASH DASTURLARINI JORIY ETISHNING ISTIQBOLLARI
Do'stlaringiz bilan baham: |