103
қаттиқликдаги ТП – 7р – 1 қаттиқлик текширгичининг оптик мосламаси ёрдамида аниқланди. К
1С
қийматлари қуйидаги ифода билан аниқланди:
K
1C
= 0,018 (P/c
1,5
) (E
упр
/HV)
0,5
(7)
бу ерда К
1С
– ёрилишга чидамлилик коэффициенти, МПа·м
1/2
; с – ёриқ узунлиги, м.
Дифферециал иссиқлик таҳлили. Дифференциал иссиқлик таҳлили (ДИТ) иситиш ёки
совитиш пайтида тизим (намуна) энергиясидаги ўзгаришларни қайд этишга асосланган.
Намуналар ўрнатилган ДИТ функцияси бўлган юқори ҳароратли DIL 402 C дилотометрида таҳлил
қилинди. Намунада иссиқликни чиқариш ёки ютиш билан боғлиқ жараёнлар содир бўлганда,
иссиқлик уланишлар бошқача ҳароратга эга эди, контактларнинг занглашига олиб келмаган
иссиқлик оқими пайдо бўлди ва дифференциал эгри чизиқда тегишли тепаликлар қайд этилди.
Иссиқлик ўтказувчанлигини аниқлаш. Иссиқлик ўтказувчанлик коэффициенти (λ) хона
ичидаги ҳароратдан 1500
о
С даража ҳарорат оралиғида λ ни аниқлашга имкон берадиган дизайнда
ўрнатилди. Ўрнатиш хонасида l = 30 мм, Ø 10 мм парлатилган новда шаклида ўрганилаётган
намуналар жойлаштирилди. Намуна бир томондан қиздирилган, бошқа томондан оқаётган сув
билан совитиш орқали доимий ҳароратда сақланган. Иккита терможуфт новда иккала томонига L
= 20 мм масофада ўрнатилади, улар ҳарорат фарқини ўрнатади. Ядро бутун узунлиги бўйлаб
изоляцион қоплама билан ўралган. Иссиқлик ўтказувчанлик коэффициенти қуйидаги ифода билан
аниқланди:
λ = (q*L) / ((T
1
– T
2
)*S) (8)
бу ерда λ – иссиқлик ўтказувчанлик коэффициенти, Вт / (м*К); q – намунага берилган қувват, Вт;
L – иккита терможуфт орасидаги масофа, м; T
1
ва T
2
– намунанинг турли учларидаги ҳарорат, К; S
– намунанинг кесма майдони, м
2
.
Ишқаланиш коэффициентини аниқлаш. Ишқаланиш синовлари тормоз шароитида
экспериментал ўрнатишда ўтказилди. Керамика намунаси бўлган ҳаракатланувчи диск электр
мотор томонидан максимал 50 рад/с тезлик билан тезлаштирилади. Рухсат этилган металл
дискнинг ўзи синов мавзуси бўлиши мумкин ва унга керамика ёки композит материал
бириктирилиши мумкин. Оғирликлар (максимал юк 200 Н) асос қисмида жойлашган ва
ишқаланиш пайтида алоқа босимини таъминлайди. Намуналарнинг конфигурациясига қараб
дастлабки тормозланиш тезлиги 25 м/с
2
га етиши мумкин. Тормозлашда ҳар бир емирилиш
фотоэлектрик сенсор томонидан қайд этилади. Сенсордан олинган маълумотлар “Актаком 3107”
осцилографга узатилади. (f) ишқаланиш коэффициенти қуйидаги ифода бўйича ҳисобланади:
f = J·(ω
0
2
–ω
i
2
)/(2*π*L*P) (9)
бу ерда J - айланадиган массаларнинг инерция моменти (кг*м
2
); L - бурчак тез-лиги бошланғич ω
0
дан ω
i
(с
-1
) гача ўзгаргандаги тормозланиш йўли, м; Р – юк, Н.
Do'stlaringiz bilan baham: