“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G‟OYALAR,
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 27-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE
KONFERENSIYASI
www
.
bestpublishing.
org
125
ОИЛА МУСТАҲКАМЛИГИДА МАФКУРАВИЙ ИММУНИТЕТНИ
ЮКСАЛТИРИШНИНГ УСТУВОР ЙЎНАЛИШЛАРИ
Тангриева Маъмура
Сергели тиббиѐт коллежи ўқитувчиси
Маълумки, мафкуравий иммунитет — шахс, ижтимоий гуруҳ, миллат,
жамиятни турли зарарли ғоявий таъсирлардан ҳимоя қилишга хизмат қиладиган
ғоявий-назарий қарашлар ва қадриятлар тизими ҳисобланади. Иммунитет тиббий
тушунча бўлиб, организмнинг доимий ички муайянлигини сақлаши, ўзини турли
таъсирлардан, ташқи инфекциялар кириб келишидан ҳимоя қилишга қодир бўлган
реакциялар мажмуи тушунилади. Содда қилиб айтганда, иммунитет - киши
организмининг турли касалликлардан ҳимоя қила олиш қобилиятидир. Инсоннинг
умумий иммунитет тизими туғма бўлса, мафуравий иммунитетни шакллантириб
бориш зарур.
Иккинчидан,
у ҳар бир авлод учун ўзига хос хусусиятга эга.
Учинчидан,
иммунитет тизими шакллангандагина жамиятда мафкуравий дахлсизликни
таъминлаш мумкин. Ҳар қандай жамият мавжуд анъана ва одатларни сақлаш ва
ривожлантиришдан манфаатдордир. Бу соҳадаги тадбирларни амалга оширишда бир
қанча муассасалар иштирок этиб, улар ягона мақсад йўлида турли ѐндашув ва
услублардан фойдаланади. Худди шу маънода, зўравонлик ва ҳар қандай тазйиққа
қарши ўзаро ҳамкорлик доирасида мафкуравий иммунитетни юксалтириш долзарб
вазифадир. Бироқ, биринчи навбатда, оила муҳитининг ўзи ѐшларнинг мафкуравий
иммунитетини шакллантиришда асосий роль ўйнайди. Оилада зўравонликка қарши
мафкуравий иммунитетни шакллантиришнинг устувор йўналишлари сифатида
қуйидагиларни кўрсатиб ўтиш мумкин:
-
Оилада ахлоқий мезонларни таркиб топтириш ва ривожлантириш
. Ўзбек
миллатига хос анъанавий тарбия услублари, авваламбор, оилада, жамоада ўрнатилган
ўзаро муносабатларда ўз аксини топади. Бола хулқидаги турли кўникма ва
хусусиятлар айнан оилавий муносабатлар доирасида шаклланади ҳамда бу жараѐн
давомида маълум ахлоқий мезонлар ўзлаштирилади.
-
Маълум тартиб ва тизим асосида тарбияни тўғри ташкил этиш
. Бу жараѐн
ѐшларнинг жамиятдаги мавжуд қоида ва меъѐрий жиҳатларни самарали ўзлаштириш
имконини яратади ҳамда хулқ-атворнинг салбий томонга ўзгариш эҳтимолини
камайтиради. Бола ўзлаштираѐтган қадриятлар қанчалик аниқ ва равон бўлса, қайси
бири аҳамиятли-ю, қайси бири иккинчи даражали эканлигини англаш осон бўлса, бу
жараѐн шунчалик самарали кечади. Айрим ѐшлардаги хулқ оғиши сабаби оилада амал
қилувчи қадриятлар ўртасидаги номувофиқлик, устувор қадриятнинг ноаниқлиги ва
муайян вазиятга мос келмаслиги натижасидир.
-
Асрлар давомида амал қилиб келган анъаналарни таркиб топтириш ва
ривожлантириш
. Оила мураккаб тизим бўлиб, унга хос муҳит нафақат эр-хотиннинг
характер хусусияти, балки шу оилага бевосита таъсирини ўтказувчи қариялар, катта
авлодлар томонидан сақланиб келган анъаналар асосида ҳам шаклланади. Бундан
Do'stlaringiz bilan baham: |