S burxonov, O‘. Xudoyorov, Q. Norqulova, N. Ruzikulova, L. Goibova matematika umumiy o‘rta ta’lim maktablarining

 
· = 1
5 · = 3 
>
<=

---

17
JADVALDAN TASHQARI KO‘PAYTIRISH 
VA BO‘LISH. GEOMETRIK FIGURALAR
20
· 
3, 30 · 4 ko‘rinishidagi ifodalar 
1.
Yechilishini tushuntiring: 
1)
20 · 3 =
2 o‘nlik + 2 o‘nlik + 2 o‘nlik = 6 o‘nlik
2 o‘nlik · 3 = 6 o‘nlik.
Demak:
20 · 3 = 60.
Ko‘paytuvchilarning o‘rni almash gani bilan
 
ko‘paytma o‘zgarmaydi.
20 · 3 = 60.
 
Demak:
3 · 20 = 60.
2)
30 · 4 = 
30 · 4 = 3 · 10 · 4 = 3 · 4 · 10 = 12 · 10 = 120
Ko‘paytuvchilarni guruhlab ko‘paytirish mumkin.
 2.
30 · 2 10 · 4 + 240 30 · 3 – 4 · 20
5 · 20 20 · 2 + 370 30 · 2 + 2 · 20
 3.
Maktab kutubxonasi uchun «Sharq» nashriyo­
ti dan 4 bog‘lam, «O‘qituvchi» nashriyotidan 5 
bog‘ lam kitob olib kelindi. Bitta bog‘lamda 20 ta 
kitob bo‘lsa, jami nechta kitob olib kelingan? 
Qaysi nashriyotdan ko‘proq kitob keltirilgan? 
4.
20
 
· 
x 
= 80
 x
· 6 = 180 

---

18
5.
Rasm asosida masala tuzing va ye ching:
6.
To‘rtburchakning ikkita burchagi to‘g‘ri bo‘lsa, bu 
to‘rtburchak har doim ham to‘g‘ri to‘rtburchak
bo‘ladimi? Chizib ko‘rsating.
7.
 
50 · 4 + 110 880 – 30 · 2 30 · 4 – 40 · 3
3 · 30 – 37 260 + 2 · 30 10 · 5 + 2 · 20
8.
 
Do‘kondan Lobar 20 ta, Laziz esa undan 
3 mar ta ko‘p daftar sotib oldi. Lobar va Laziz 
hammasi bo‘lib nechta daftar sotib olishdi?
60 : 3, 100 : 2 ko‘rinishidagi ifodalar
1.
Yechilishini tushuntiring: 
1)
60 : 3 = 
6 o‘nlik : 3 = 2 o‘nlik.
Demak:
60 : 3 = 20.
2)
100 : 2 = 
10 o‘nlik : 2 = 5 o‘nlik.
Demak:
100 : 2 = 50.