77
joyida baxolash dasturini tuzish);
g) laboratoriyani
joyida baxolash va akt tuzish;
d) xujjatlar ekspertizasi materiallarini taxlili, joyida baxolash natijalari, laboratoriya bajargan
tugrilash xarakatlarining smaraliligi, karor loyixasini tayyorlash;
e) ekspertiza va baxolash materiallarini Kengashda kurib chikish, akkreditatlash yoki
akkreditatlashga rad etish buyicha karor kabul kilish;
j) rasmiylashtirish, kayd etish va akkreditatlash guvoxnomaisni topshirish va tulovni amalga
oshirish.
Akkreditatlash guvoxnomasida akkreditatlash turi kursatiladi : «
texnik
kompetentlik va
mustakillikka» (agar laboratoriya mustakil tashkilot bulsa) yoki «texnik kompetentlikka»
(agar laboratoriya boshka tashkilatning biror kismi bulsa).
Laboratoriya faoliyatini inspeksion nazorati
•
Davriy ravishda olib utkaziladi
•
Poryadok ustanovlen v dokumente «Akkreditlangan sertifikatlash organlari va sinov
laboratoriyalarini (markazlari) faoliyatini inspeksion nazoratdan utkazish koidalari
»
xujjatda tartibi belgilangan
•
Maksad – laboratoriyani akkreditatlashda belgilangan talablarga(kriteriylarga)
mosligini tasdiklash
Yetkazib beruvchining muvofiqlik xaqidagi arizasi - maxsulot o’rnatilgan
talablarga
muvofiqligi xakidagi yozma kafolat; maxsulotga tegishli katalog, nakladnoy, ishlatish
yo’riqnomasi yoki boshka ma'lumotida yozilgan bo’lishi mumkin bo’lgan ariza;
- bu etiketka, yorlik va boshka kurinishda bulishi xam mumkin.Ishlab chikaruvchining arizasi
yana ariza-deklaratsiya deb xam ataladi vauzida,kuyidagi,ma'lumotlarni,saqlaydi :
- ishlab chikaruvchi adresi;
-
ariza-deklaratsiyani
taqdim
etuvchini,
maxsulot
belgisini
va
u
xaqida
kushimcha,ma'lumotlarni;
-
ishlab chikaruvchi ishlatgan standartning nomi, №, chop,etilgan,sanasi;
-
arizaning mazmuni va boshqa ma'lumotlar uchun ishlab chiqaruvchining shaxsiy
javobgarligi xaqida kursatma.
Ishlab chikarishni u yoki bu sertifikatlash tizimiga muvofiqligini baholash. ISOG'MEK
xalkaro meyorlariga muvofiq jarayon va boshqaruvga tegishli, uzining shaxsiy qoidalariga
asosan sertifikatlashni o’tkazuvchi tizim. Sertifikatlash tizimini (umumiy ko’rinishda) tashkil
kiladilar:
- sertifikatlashni o’tkazish qoidava,tartiblari;
-muvofikligi bo’yicha o’tkaziladigan MX; -sertifikatlash,jarayonlari(sxemalari);
-inspektsionnazorat tartibi.
Sertifikatlash majburiy va ixtiyoriy bo’lishi mumkin. Majburiy
sertifikatlash konun va
konunosti xolatlariga asosan amalga oshiriladi va maxsulotni (jarayon, xizmat) texnik
reglamentlar talablariga muvofiqligini isbotini ta'minlaydi. Majburiy sertifikatlashni amalga
oshirish uchun majburiy sertifikatlash tizimi joriy etiladi. Majburiy sertifikatlash ob'ektlari
nomenklaturasi Davlat boshkaruv darajasida belgilanadi.
Sertifikatlashni,utkazish,tartibiSertifikatlashni utkazish odatda ikki boskichda olib
boriladi:
1 bosqichda «UzDavstandart» Agentligi tamonidan akkreditlangan Davlat sanitar nazorati
organlarida gigienik sertifikat rasmiylashtiriladi boskichda - sertifikatlash organlari
tamonidan muvofiklik sertifikati beriladi.
Muvofiqlik sertifikatini rasmiylashtirish va topshirishning umumiy muddati, barcha
kerakli xujjatlar topshirilgandan sung, 10 ish kunidan 1 oy muddatgacha deb belgilangan.
Utkazilgan xizmatlar uchun xak, UzR Moliya vazirligi tamonidan deklaratsiyalangan tariflar
asosida amalga oshiriladi.
UzR,MST,maxsulotlarni,sertifikatlash o’z ichiga oladi:
Olib kirilayotgan maxsulotlarni sertifikatlashda kuyidagi xujjatlar takdim etilishi
lozim
- ishlab chikarilgan maxsulotga MTX nusxasi (agar bulsa); -maxsulot,yorligi,namunasi;
78
- UzR bojxona xududiga kelganligi xakida muxrlangan, tovar
kuzatish xujjatlari nusxasi
(tovar-transport nakladnoy, invoys, schet-faktura);
- Davlat sanitar nazorat organi laboratoriyasida utkazilgan sinovlar natijalari keltirilgan
gigienik sertifikat nusxasi(bulgan takdirda) va MTXda belgilangan boshka talablar xakida
ma'lumotlar.
SO buyurtmachilarning talablariga muvofik kuyidagi ma'lumotlarni tayyorlashi
vatakdim,kilishi,lozim: - majburiy sertifikatlash lozim bulgan maxsulotlar ruyxati yoki
ruyxatdan kuchirma; - SO akkreditatsiya soxasiga kirgan bir turdagi maxsulotlarni
sertifikatlashkoidalari;
-
sertifikatlash xizmatlari buyicha narxlar(tarif) preyskuranti;
-
«UzDavstandart» tamonidan berilgan akkreditatlash guvoxnomasi. Maxsulotlarning
sertifikatlashdan utkazish muddati, shu maxsulot uchun MTX belgilangan
taxlil va sinovlar
muddatiga tugri kelishi kerak vaG'yoki kushimcha ma'lumotlar olish bilan boglangan sinovlar
uslublari muddatlariga (gigienik sertifikat, veterinar xulosa va b.), birok bir oydan oshmasligi
shart. Tez buziladigan maxsulotlarni sertifikatlash muddati (kishlok xujalik va ozik- ovkat
sanoati maxsulotlari) ariza berilgan kun bilan birga, uch kundan oshmasligi kerak.
Sertifikatlashni utkazish uchun maxsulotdan namunalar tanlab olish va identifikatlash,
SO tamonidan joylarga chikish bilan, ariza berilgan kundan boshlab 2 kundan kup bulmagan
muddatda amalga oshiriladi. Ishlab chikilgan maxsulotdan namuna tanlab olish, 2 nusxada
namunalar tanlab olish akti bilan rasmiylashtiriladi va uning 1 nusxasi buyurtmachiga
topshiriladi. Gigienik sertifikat, veterinar va fitosanitar xulosalarni rasmiylashtirish va berish
tartibi .Gigienik, veterinar, fitosanitar va ekologik sertifikatlar (xulosalar) fakat
sertifikatlanayotgan maxsulot MTX tegishli gigienik, veterinar,
fitosanitar yoki ekologik
meyor va talablar kuzda tutilgan takdirda rasmiylashtiriladi. Gigienik sertifikat olish uchun,
buyurtmachi ariza bilan maxalliy Davlat sanitar nazorat,organiga,murojat,qiladi.Arizaga
ishlab chikarilayotgan maxsulot uchun MTX nusxasi ilova kilinadi (Davlatlararo standart -
GOST, UzR Davlat standarti - OzDSt, TU - TSh; ishlab chikarilayotgan ozik-ovkat
maxsulotlariga - UzR SSV bilan kelishilgan texnologi instruktsiya va retseptura). Veterinar
yoki fitosanitar xulosalar, rayon (shaxar) Davlat veterinar nazorati organlari yoki usimliklar
karantini xizmati buyicha,Davlat,organlari,tamonidan,beriladi.
Veterinar yoki fitosanitar
xulosalarni tayyorlash va berish muddati 3 ish kunidan ortib
ketmasligi
kerak.
Gigienik sertifikatni rasmiylashtirish va berish muddati, veterinar va fitosanitar
xulosalarni olish muddatlarini inobatga olgan xolda, MTX tegishli sinov uslublarini utkazish
muddatlarini xisobga olgan xolda belgilanadi. (UzR VM 10.06.2009 y. N 158 karorining
matnida) Muvofiklik sertifikatlarini rasmiylashtirishvaberish,tartibi
Buyurtmachi xoxlagan vaktida talab kilishi, sertifikatlash organi esa birinchi talabga
muvofik, kuyidagi xujjatlarni takdim etishi lozim :
-muvofiklik sertifikati olinishi majbur maxsulotlar turlari ruyxati yoki ruyxatdan ko’chirma;
-o’z akkreditatsiya soxasiga tegishli bir turdagi maxsulotlarni sertifikatlash qoidasi;
-sertifikatlash xizmatlari bo’yicha narxlarv(tarif) preyskuranti;
-vakolatga ega Davlat organida akkreditatsiyadan utganligini tasdiklovchi xujjat.
Ishlab chiqarilayotgan maxsulotga muvofiqlik sertifikatini rasmiylashtirish uchun
buyurtmachi quyidagi xujjatlarni taqdim qiladi:
- ariza;
-ishlab chiqarilayotgan
maxsulot MTX nusxasi;
-maxsulotni yorligi namunasi (maxsulot xakida ma'lumot);
-gigienik sertifikat nusxasi.
Ishlab chiqarishning shakli va kategoriyasini inobatga olgan xolda, tekshiruvni utkazish
muddati,
sinovlar
uchun
namunalar
tanlab
olingan
vaktdan
boshlab
10
ishkunidan,ortmasligi,lozim. Muvofiqlik sertifikatini rasmiylashtirish va berish muddati,
sertifikatlash organi tamonidan sinov natijalari olingandan sung, 5 ish kunidan ortmasligi
shart. Maxsulotlarni shtrix kodlash Buyurtmachi uz xoxishiga kura GS1 Uzbekistan ga
murojat kilishi va 1 kun mobaynida beriladigan korxonasining GS1 soxasidagi
klassifikatsiyalash
va
kodlash
№ va ishlab chiqarayotgan maxsulotini sonli
79
kodini,olishi,mumkin. «UzDavstandart» Agentligi tamonidan urnatilgan tartibgavbinoan
shtrix kodning asl nusxasi tayyorlanadi va beriladi. Kodni takdim kilish xizmati narxi va
a'zolik tulovlari mikdori GS1 Uzbekistan katnashchilari,tamonidan,belgilanadi.Axborot bilan
ta'minlash MSO maxsulotlarni sertifikatlash natijalari buyicha
quyidagi axborotlarni chop
etadi :
-
sertifikatlangan(tan olingan) va sertifikatlash xususiyatlari keltirilgan maxsulotlar
ruyxati;- SO, ASL va sifat buyicha ekspert-auditorlar ruyxati;
-
bekor kilingan muvofiklik sertifikatlari xaqida ma'lumot;
-
qayd etilgan bir turdagi maxsulotlarni sertifikatlash tizimlari ro’yxati.
Chet
el
muvofiqlik
sertifikatlarini
tan
olish
Eksporter-mamlakat Milliy sertifikatlash tizimi tamonidan berilgan muvofiqlik sertifikatini
tan olish, UzR MST tamonidan belgilangan kurinishda muvofiklik sertifikatiga
kayta
rasmiylashtirish.
Do'stlaringiz bilan baham: