O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti abdurahmonov Q. X., Boqiyeva I. A

Qisqacha xulosalar 
Korxonaning ishchi kuchi bilan ta’minlanishni tahlil qilishning asosiy vazifalari 
quyidagilardan iborat: korxona va uning tarkibiy bo’linmalarining umuman, 
shuningdek, toifalar va kasblar bo’yicha ishchi kuchi bilan ta’min etilganini o’rganish 
va unga baho berish; kadrlar qo’nimsizligi ko’rsatkichlarini aniqlash va o’rganish; 

---

132 
ishchi kuchi zahiralarini aniqlash, ulardan yanada to’laroq va samaraliroq 
foydalanishni aniqlash.
Korxonaning ishchi kuchi bilan ta’minlanganligini aniqlash – korxonaning ish 
kuchi bilan ta’minlanishi toifalar va kasblar bo’yicha xodimlarning haqiqiy sonini 
reja ehtiyojlari bilan taqqoslashdan iborat. Ishlovchilarni mehnat salohiyatlarini 
hisobga olgan holda joylashtirishni tahlilidan maqsad – kadrlarni oqilona joylashtirish 
yo’li bilan ishlab chiqarishning mehnat salohiyatidan foydalanishni yaxshilash 
zahiralarini topishdir. Tahlil natijasida, asosiy ishchilarning keraklicha miqdorini 
aniqlash, ixtisoslik bo’yicha ishchilarning kerakli miqdori
 
aniqlanadi, ixtisoslik 
xodimlar bilan tig’izlik koeffitsientlari aniqlanadi. Ishlovchilar mehnatini jamoa 
shaklida tashkil qilish va mehnat jamoalari samaradorligi muhim ko’rsatkichlardan 
biridir. 
Nazorat va mulohaza uchun savollar 
1.
Korxonani ishchi kuchi bilan ta’minlanganligini tahlil qilishning ahamiyati, 
vazifalari nimalardan iborat? 
2.
Kadrlar qo’nimsizligi ko’rsatkichlari qanday aniqlanadi? 
3.
Ishchi kuchi zahiralarini aniqlashning qanday uslublarini bilasiz? 
4. Ishlovchilarning mehnat salohiyatlari deganda qanday tushuncha tushiniladi? 
5. Asosiy ishchilarning keraklicha miqdorini va ixtisoslik bo’yicha ishchilarning 
kerakli miqdori
 
aniqlash nima uchun zarur? 
6. Ixtisoslik bo’yicha xodimlar bilan tig’izlik koeffitsientlarini aniqlash nima 
uchun kerak? 
7.
Mehnatni tashkil qilishning brigada usuli bilan qamrab olinganligi 
koeffitsienti qanday aniqlanadi? 
8.
Aniq bir korxona misolida mehnat resurslaridan foydalanish va 
ta’minlanganligi, ularning samaradorligiga baho bering? 
9.
Mehnat jamoalari samaradorligi tushunchasini batafsil yoritib bera olasizmi? 
10.Korxona mehnat salohiyatining qanday sifat ko’rsatkichlari mavjud?